en daarna, na heel veel mooie momenten:

18 mei 2015 Lourdes - Brive la Gaillarde            Daar bleef de 'brommer' van Pol hangen... de ANWB had tijd nodig, 
                                                                        maar de blauwe helmen stonden Pol trouw bij. Bravo, broeders!
19 mei 2015 Brive la Gaillarde - Dammarie-les Lys 
20 mei 2015 Dammarie-le Lys - Ieper 
21 mei 2015 Ieper - naar huis. 

Snel werd er ingeladen, en om 20.03 uur controleerde de bus-aalmoezenier Gert Jan Jorissen de namen. 

We reden om 20.05 weg. De stemming zat er al in... het is licht bewolkt en 13 graden om 20.22 uur bij Everdingen.. 
Ton en ik zitten heerlijk vooraan, dankzij alle goede zorgen. We hebben daar net wat meer beenruimte, dus deze landverhuizers kunnen een en ander kwijt onder de stoel. En bovenin, en op de bank achter ons, die voor vier paren tot bagagebank is gepromoveerd. Dat is wel telkens even graven en grabbelen! 
Maar als je wat ouder bent (Ton is 94, ik ben ongeveer een kwarteeuw jonger) heb je gewoon wat meer dingen nodig om comfortabel te reizen...

Na de Linge gaan we richting Gorcum. Via Breda ging het naar Hazeldonk, we genoten van de mooie wolkenluchten, 



Om negen uur kwam de aalmoezenier Gert Jan Jorissen naar voren om de bedevaart echt te beginnen met een wandelgebed: 

Sta op en wandel 

Gaan, wandelen  
moet je zelf doen 
en toch kan het niet 
als de aarde
je niet draagt. 

Gaan, wandelen 
moet je zelf doen 
steeds verder 
en toch kan het maar 
als anderen 
met je gaan....

Zo zijt Gij, Heer, ons gegeven,
als de aarde die ons draagt,
als de vriend die ons wil gaan.

Ik heb je gezocht
in de bomen van het bos, 
in de golven van de zee
in zilver, goud en diamant, 
in beelden, schilderijen
in eenzaamheid, in…
ja, overal God 
heb ik naar jou gezocht
en tenslotte heb ik je gevonden
in het mooiste wat je ons gaf
de mensen
dank je, God. 

Maar het ging erom dat Hij met je gaat en dat was ons gebed..
(Vorig jaar is Gert-Jan samen met zijn echtgenote, die nu met ons in de bus zat, naar Santiago gelopen! Een geweldige prestatie...)  

(In zijn enthousiasme kroop de filmer bijna in zijn keel... het zag er ongemakkelijk uit...)
 

en om dertien over 9 passeerden we de grens met België! Het bord vloog te snel voorbij om een nette foto te maken, dus geloof me maar... ;-)
(Goed, goed, hier issie dan!)

21.35 uur: we passeren Antwerpen. 
De zon gaat twintig minuten later vurig rood onder... De chauffeur wil doorrijden tot half elf, anders moet hij een extra pauze houden... Aalmoezenier Geert van Valen probeert hem over te halen tot een korte stop. (Hier en daar is de nood hoog, en het toilet in de bus is alleen voor héél-hoge-noodgevallen.) 

Om 21.45 gaan de lichten op de weg aan. Ze branden rood, rechts van ons is de lucht verkleurend van grijsblauw via gelig naar grauwrood.. Links en voor is het al donker...  

Van 22 tot 22.36 houden we een korte stop. Het was nodig! We gaan straks naar de Aire Grace de Puy vooreen lange stop.

De film 'Les intouchables' wordt aangezet. Ton heeft geen zin om te kijken, hij heeft hem al gezien, en hult zich in zijn capuchon, met een warme deken om zich heen, hij is klaar voor de nacht.. Om kwart elf zijn we vlak voor Kortrijk. 
Om een of andere reden wil dit programma niet samenwerken met mijn blauwtand toetsenbord. Balen!  (Achteraf had ik het knopje On/Off over het oog gezien, een heel klein knopje, dat wel...) Dus dat werd tikken op het virtuele toetsenbord van het tablet. Dat viel niet mee. 

23.16 Frankrijk  We zijn stug doorgereden, maar we hebben toch een keertje meer gestopt dan de chauffeur, Theije, lief was. 
We hebben 'Les Intouchables' gezien, de mensen waren rustig aan het kijken, maar kwart over twaalf was de film afgelopen, en toen gingen de meeste mensen ook wel slapen. Of althans een poging doen. Het licht ging uit. 

Om iets na vieren waren we in Orleans voor de wissel van de chauffeur. Het was er koud, en er zijn geen voorzieningen voor ons, een enkeling moest toegeven aan de peukverslaving, dat vroeg ook nog om een paraplu, dus ik liet Ton maar lekker slapen, en ik bleef zelf eveneens zitten.
Om iets na half vijf reed 'onze Wim', (Wim Truijen uit Stamproy), de zelfde chauffeur als vorig jaar, weg, richting Vierzon, via Chateauroux. 

14 mei 2015. Zo zijn we op weg naar Toulouse, dus we hebben de rit weer net anders dan we gewend waren. (Volgens Ton gingen we vorig jaar ook langs deze route, dus dat zal wel. (Zie 2014))
Om 6 uur werd ik uit mijn lichte sluimer gewekt door Tilly, die met koffie kwam voor de chauffeur, en even later kreeg ik ook een half kopje. (Op mijn verzoek, dat was genoeg voor mij). 
Het was net licht geworden, een uurtje later was het volop licht en om kwart over 7 zelfs even zonnig. Om 7.18 u passeren we de afslag naar Oradour sur Glane! Daar gaan wij niet heen maar we weten dat de motorbedevaart hier zeker zal stoppen, op heen- of terugweg. Langzaam worden de mensen wakker, alleen Ramon ligt tegen acht uur nog rustig in het gangpad te slapen... Tilly stapt behendig om hem heen...

Intussen heb ik het knopje gevonden dat het toetsenbord aanzet. De lettertjes op het tablet zijn echter bijna niet te lezen, zo klein. Dus controle achteraf!

11.30 uur. Het is driekwart bewolkt, maar wel veel zonlicht.
Er zijn in deze bus 27 mensen aanwezig, naast de chauffeur, vandaar dat er ruimte is! We lopen regelmatig de bus door om onze snoepjes te slijten. Verder kun je nog eens naast iemand gaan zitten. We gaan weer richting Toulouse. 
Zo belanden we om 11.35 bij de Aire de Frontenac. Om 12.20 moeten we terug zijn, en dat zijn we braaf. We rijden daar om 12.25 weg. 
We zouden nu om half drie aan kunnen komen in Lourdes, natuurlijk missen we de lunch, maar ach, we zijn regelmatig met zoetigheid en zelfs chips rond gegaan... zo'n probleem zal het niet geven.

Om kwart voor een ronden we Toulouse en er hangt een dikke bewolking. Maar het is nog niet echt donker...
Dat is het wel om half twee, want dan regent het. Wat hier valt, valt daar niet! wordt er opgewekt geroepen.

14.18 passeren we het bordje Lourdes. Voor wie niet lezen kan is het ook in symbolen uitgevoerd...
Gert Jan, onze busaalmoezenier, komt even later naar voren om de nuttige en nodige aanwijzingen te geven. 
Om half drie doemen de Pic du Jer en de andere karakteristieke toppen van Lourdes vaag op vanachter de regenflarden. Dan is het nog maar even eer we de kapel, die voor ons het begin van Lourdes aanduidt, aan de linkerkant passeren. Bijna thuis. 

Kwart voor drie kwamen we Lourdes binnen, het was net weer aan het motregenen. 
Omdat we over de Oude Brug (Pont Vieux) kwamen, konden we constateren dat het water tamelijk hoog staat in de Gave. 

Wim kon de bus precies voor hotel Peyramale parkeren, waar het even een regelrechte chaos was, maar alles loste zich soepel op. 

Ook Ton werd met veel enthousiasme binnen gehaald! 
We kregen alle hulp, en een mooie, ruime kamer, dezelfde als vorig jaar. De koffers werden boven gebracht door Frans Kerklaan zelf, de organisator en geestelijke leider van de bedevaart, die hierboven Eduard begroet. Iedereen kreeg direct bij aankomst de pelgrimsmedaille, netjes in een enveloppe met kamernummer. Klasse! 
We pakten uit, zo ver dat ging, daarna hebben we ons verkleed voor het onthaal van de motorrijders om 5 uur.
We hadden eigenlijk graag eerst nog even naar de grot om te groeten en ons te melden, maar dat lukte niet meer. 
Het vliegtuig was er nog niet eens! Het vertrok vanmiddag om ongeveer 14 u vanuit Eindhoven en kwam om 16 u aan. Er kwamen echter geen bussen, daarom waren ze te laat voor de motoren. In feite kwamen ze bijna gelijk met de motoren binnen. Vanuit de bus zagen zij ons wachten... 
Dat was het moment waarop het begon te plenzen. 
De intocht van de motoren viel letterlijk in het water... zij hadden fantastisch weer gehad, tot aan het moment dat ze zich in Lourdes groepeerden om met de vlag voorop, 

in de bekwame knuisten van de Schipper, Lourdes binnen te rijden! Het weerhield ze niet om breed grijnzend langs te rijden, tot het hotel, daar te keren, en weer terug te komen. https://www.youtube.com/watch?v=BOirCfi-YsI&feature=youtu.be 

Ik had met alle mogelijkheden rekening gehouden, en de post zat in een dikke vuilniszak veilig weggeborgen in de rolstoeltas. We hadden geluk: we konden op dat moment door de Grot, zodat ik op dat moment - samen met Ton - alle enveloppen en kaarten kon aanstrijken aan alle kanten. 

We aten om 7 uur, en aalmoezenier Paul Vlaar kwam gezellig bij ons zitten. 

Aan het eind van de maaltijd hield hij een uitgebreid relaas met alles wat we moesten weten. Hij maakte daar een goede gewoonte van. 
's Middags waren er nog mensen de stad in geweest, nu was er voor anderen nog de mogelijkheid om een stukje Lourdes te verkennen. Verschillende van de nieuwelingen maakten daar graag gebruik van. 
Na het eten ging Ton meteen slapen. Voor mij het moment om mij intensief bezig te houden met de post. Kaarten en enveloppen waren wel aangestreken aan de grot, maar de kaarten moesten nog in de enveloppen gestoken worden, en dan voor ieder een eigen gebedje. Dat duurde al met al tot in de kleine uurtjes. (Ons hotel is de hele nacht open, erg prettig!) 
Maar een uur of drie heb ik toch makkelijk geslapen, eer ik wakker werd van Ton, die ontwaakte vóórdat de wekker om half zes afging.  

15 mei 2015 vrijdag.
 Half zeven ontbijt, en dan om 7 uur buiten opstellen achter de  muziek van de Regimentsfanfare Garde Grenadiers en Jagers. Alleen hoosde het lustig. De Heer heeft de voorzieningen voor het Lourdeswater vandaag overvloedig gezegend.

Maar met rolstoelregenjas, zuidwester, en een plastic wegwerpregenjas over de nieuwe regenjas bleven we min of meer beschermd...
Toch heeft tijdens de mis de zon héél even geschenen. Verder kwam het met bakken neer. 
De rolstoelers werden achteraan gezet, ook Ton en Marlies werden vlak voor de dienst begon, om tien over half acht, opeens naar achteren gereden... :-( 
De vlaggenwacht stond weer helemaal links van de muziek, (voor de beschouwer) en dat was niet handig, want driekwart van de mensen kon ze niet zien. Net als vorig jaar... maar dat is een détail. (Zij het wel belangrijk.) 
De liturgie van de dienst vindt u hier.
Jules Post deed de eerste lezing meen ik, de vicaris-generaal opende de dienst, en preekte. Niet over de tekst, maar die was in elk geval voorgelezen. ;-) En intussen regende het hard! 

De dienst werd gevierd samen met de VNB... die verjaarde, en die ons later ontving op de koffie in de Zaal voor Variabel Gebruik, ver voorbij Grot en kaarsen. 
De mis begon pas om tien over half acht, en werd opgeluisterd door het koperkwintet van de Regimentsfanfare Garde Grenadiers en Jagers, die ons vanaf het hotel waren voorgegaan naar de Grot. Bovendien was er een dame die de zang probeerde te leiden. De gelovigen probeerden haar te leiden, daar was enige discrepantie in... 
We gingen na de dienst overigens via een heel grote omweg naar die Salle Polyvalente! Daar werden we onthaald op koffie met een koekje, en gelukkig was er ook een tafel waar Ton's knieën onder konden.  Dat lukte niet meteen, maar zo kwamen we wel aan een tafel vol lieve mensen. Het merendeel van de mensen bleef echter (noodgedwongen) staan...

De rolstoel (nummer 330) is overigens een doffe ellende, die spoort niet, en helt naar voren, dus Ton heeft de neiging er uit te glijden. Het is voor ons beiden een zware tocht zo. 
Op weg naar de grot werd een van onze lieve maatjes uit haar rolstoel gelanceerd door een kleine oneffenheid in de weg. Daar grossieren ze hier in. Een tweede hield zich nog net vast.
(Terwijl ik dit 's middags aan het schrijven was moest ik even mijn bankbiljetten omkeren, die op de kachel lagen te drogen. Die zaten in mijn leren portemonnaie, die geen zwemdiploma had. Ook mijn tas hangt er tegenaan. Daar is geen droge vezel in of aan. Zelfs de wc-brildoekjes voor onderweg zijn z..k-nat.)  

Half vier alweer, ik val schrijvend in slaap, Ton slaapt vast, het regent hard. 
Vanmiddag is de openingsceremonie. We zouden er heen gaan, maar... 
We hadden eigenlijk het plan vanmiddag de cadeautjes uit te zoeken, dat is echter niet gelukt. 
Om 2 uur gingen de mensen die meegingen naar Gavarnie de bus in, anderen waren de stad al ingegaan om naar de film over Bernadette's leven te kijken, of om de plaatsen waar zij heeft gewoond en geleefd te bekijken. 
Die cadeaux schrijf ik op mijn buik, het stortregent weer, en ik kan mijn ogen niet open houden. 

Zo waren we om 17.20 uur in de ondergrondse basiliek, de Pius X, waar al een uitgebreid voorprogramma bezig was. Er werd o.a. gewerkt met staafjes Glow-in-the-Dark. Een vriendelijke weduwnaar zat naast Ton. Kevin lag verderop, we konden hem niet begroeten. Hij ziet er niet goed uit... Generaal Cuche zagen we niet. Ik vroeg naar hem, maar...??? 

Door het lawaai verstond ik maar een klein deel van mijn gesprek met Ton's vriendelijke buurman, die weduwnaar was en kennelijk op affectief dieet stond. Hij wilde wel een heleboel vertellen... Met mond en handen. Dus ik luisterde met anderhalf oor naar hem en met de rest naar Ton...  
(Delegation was, gezien de vlaggetjes, duidelijk door verschillende landen (bijv. Duitsland) opgevat als 'de hele groep, die het land vertegenwoordigt', door anderen als: de vertegenwoordigers van de aanwezige landgenoten.)  
Een vier sterren Fransman, waarvan wij hadden begrepen dat het een Canadees was, begroette Ton's buurman, en maakte ook een praatje met mijn lief. Toen kwam Kap. Hans Kleemans nog even langs, die hier allerwegen een geziene figuur is. :-) 

En ja, de opening begon ook nog! 
Alles was op de grote schermen redelijk te zien, tenzij je te ver naar de zijkant zat. 
Hoe dan ook: het was een luidruchtig en kleurrijk spektakel! Er werd gezwaaid met kleurrijke 'glow in the dark' staafjes, die iedereen bij binnenkomst kreeg, er was natuurlijk een vlaggenparade, met een vlaggenwacht en telkens een geestelijke, die dan op de trap van het altaar door M. Ravel werd ontvangen met een broederlijke kus. De vlag van het land werd ook even op de schermen getoond.

Toen kwam er nog een boodschap van de Paus, die zinnige dingen bevatte over vechten voor het goede en ter bescherming van het zwakke.
Om elf voor zeven verklaarde de Franse legerbisschop Mgr. Luc Ravel de 57ste Internationale Militaire Bedevaart naar Lourdes dan echt voor geopend! (filmpje) Om zeven uur was het voorbij. 
Hier is een film van het gebeuren!  https://www.youtube.com/watch?v=evxJStDeiR4 

Jurgen Maters en Rick Hessels van de blauwe baretten (blauw-helmen, blue helmets) wielden Ton na afloop omhoog naar de uitgang. Dat was een hele hulp, want dat ís me toch een steil stuk!!!

Tot onze eigen verrassing zaten we daarna, ondanks onze haast, toch nog heel even op de hoek bij de brug te gezelsen, bij Sabine, Marnix, Pol e.a. Leuk! En ook dat is Lourdes!!!

Maar toen moesten we echt snel naar het hotel, ik moest eerst even naar boven voor water en medicatie, en dan weer rennen om op tijd beneden te zijn, voor het gebed. Marcel Put heet de aalmoezenier die vanavond de honneurs waarnam aan tafel. (Marine, met baardje.) 
In het kader van de uitwisseling van hotelgasten kregen we gezelschap kregen van vice-admiraal Bosboom en zijn echtgenote. Beiden warme, interessante mensen. We bleven lang natafelen. 
Na afloop dromden de jongens van de Marine om hen heen, en de gesprekken waren ongedwongen en plezierig.

(Baksmaten spreken een apart soort visserslatijn.)

Nu is het half elf, Ton slaapt, maar hij had al aangegeven dat hij nog thee zou willen, dus die ga ik eerst maar eens voor hem maken, daarna wil ik water halen.  Een beginnetje.      

Zaterdag 16 mei 2015. Wij moeten veel te vroeg op. Het lijkt buiten te regenen.... maar om half negen is het min of meer droog en gaan we achter de vrolijke muziek van de Regimentsfanfare Garde Grenadiers en Jagers aan, richting St. Joseph, waar de dienst om 9.15 uur begon. 

Wat wij toen nog niet wisten, door miscommunicatie in het hotel, was dat in deze kapel vanmorgen om 7 uur, (ja lieve lezertjes, om ZEVEN uur) door de Franse HNDA (Hospitalité Notre Dame des Armées) een aantal mensen werd geëerd die zich bijzonder voor zieken hebben ingezet. Daarbij waren ook onze artsen Hoogervorst en Van der Heijden. Hadden we het geweten, dan waren we er geweest. Helaas, het mocht niet zo zijn. 


De mis in de Sint Joseph had als thema: 'Wie is mijn broeder?' (de liturgie vind je achter deze link). 
De kopersectie van de fanfare droeg de muziek. 
De vicaris-generaal Alphons Woolderink deed de dienst, en aalmoezenier Emmy Rau nam mooi ruim de tijd voor de voorbeden. Veel mensen zijn op dat moment in gedachten en gebeden met ons verbonden.

Martin Hurkens leverde ook weer een zeer gewaardeerde bijdrage, samen met zijn trouwe begeleidster Margreet Wesseling.
Tijdens de communie zong hij: You raise me up... mooi! Aan het eind van de dienst het Ave Maria van Schubert. 

Helaas liet iemand het slotlied vervallen, waardoor de achterin paraat staande vlaggenwacht niet de tijd kreeg om naar voren te komen voor het Wilhelmus. Heel erg jammer!

Het bleek droog te zijn toen we buiten kwamen, en niet echt zonnig, dus ideaal weer voor de foto, die in talloze variaties werd gemaakt.
Deze is met de geüniformeerden...

en de mensen van de motorbedevaart...
Toen moesten de vlaggenwachters nog, met uitbreiding... KIM verslaat het KMA met honderd punten! 

Daarna werden wij afgemarcheerd naar de receptie. 

Dat was tegen kwart over elf, er zijn altijd liefdevolle zielen die wel een tijdje met Ton willen zeulen. Hij blijft natuurlijk een warme persoon, ook als hij even niet de adem heeft om veel te praten. Het duurde echt een kwartiertje voordat we op het terrein van de receptie waren. We gingen buitenom... 
Dokter John Hoogervorst ging eerst alle mensen langs. Hij heeft terecht een lintje gekregen vanmorgen! Zijn houding naar de zieken toe was opgevallen... :-)
De ontvangst ging dit keer vrij lang door. 
De voorzitter van de bedevaart kan met humor en accuratesse de puntjes op de I zetten...
En daar luisteren we met genoegen naar...

Natuurlijk werden er allerlei mensen in het zonnetje gezet, zoals een hoge ambtenaar van het ministerie van Veiligheid en Financiën, een aardige dame overigens, en Eimert Middelkoop, een vroegere minister van Defensie, die fijntjes liet weten dat hij de subsidie voor de Bedevaart destijds, tegen de verwachtingen in, niet had afgeschaft.... 

René van den Burcht kreeg iets aardigs, de vice-admiraal werd niet vergeten, en er waren die jubilerende echtparen, die 65 jaar 50 en 50 jaar getrouwd waren. De heer en mevrouw Van de Wetering kregen een engel en Jaap en Henriëtte Peters kregen net als Ton en ik een stel mooie musjes. Heel lief! (En nog voor een goed doel ook! Villa Joep. Klik even, en kijk wat er gedaan kan worden...)  

Toen was er muziek, want Jan Wolters en Cor Dijkman, die voor de 10de keer mee waren met de motorbedevaart, en die deze destijds ook op banden hadden gezet, kregen een muzikale aubade: de Defileermars der Koninklijke Marine, uitgevoerd door een landmachtorkest! :-) 
Geen wonder dat Jan hier zeer vergenoegd staat te grinniken! 
Henk Meijer, een van de motorrijders, toeterde ook mee met de band. Hij had zwaar geoefend, de laatste dagen. 

Het werd zeer op prijs gesteld, dat was duidelijk! 

Verder voerden we veel aardige gesprekken, en o, wonder! ik kon daar de rolstoel omruilen! De mensen van de organisatie waren aanwezig, (in hun rode jack hierboven, achter de filmer) en men had en een rolstoel in de bus, die ter plekke werd omgeruild. Hoera!
Er was weer een voortreffelijk buffet, hetgeen werd opgeluisterd door onze zanger Martin Hurkens en Margreet Wesseling, die een heel gevarieerd programma opvoerde: Ave Maria van Gomez, Because we believe, I'll walk with God, en (weer een hoogtepunt): You raise me up. Heel ontspannen luisterden de mensen of liepen rond met hun bordjes, babbelden hier of daar wat, en genoten van het samenzijn. 

Om half drie gingen wij weg, Pol duwde de rolstoel, Ton wilde naar het hotel, later gingen wij toch nog de stad in. 
Zo kwamen we in het oude Lourdes terecht, en ook bij de oude Markthallen, die voor een deel mediatheek zijn, maar daarnaast nog van tijd tot tijd als markthallen gebruikt worden... 
We zijn er nog in geslaagd wat kleine cadeautjes te vinden, (klein omdat ik al teveel te dragen heb, ik moet de souvenirs wel klein van omvang houden, anders kan ik het niet meer overzien en hanteren)... Verschillende engelen boden aan te rijden. Die brengt de Heer toch telkens op onze weg als het echt nodig is! Vaak hoef ik niets te vragen. 

Het lukte ons niet om aanwezig te zijn bij het gedenken van de doden. Wij passeerden ruim van tevoren de plek, maar we moesten nog een en ander, en Ton was inmiddels heel erg moe. Anderen gingen wel, gelukkig. https://www.youtube.com/watch?v=DWKF1w7dodA  
Om half zes waren we thuis, dus we hadden nog tijd voor een kopje thee, om 7 uur was het avondeten. 
Aspergesoep, ragoutbakje met champignons en ham, Ton kreeg omelet, verder was er kip met patat, (de kip namen we wel, de patat ging naar een andere tafel), en dan fruitsalade toe... 

Er werd geanimeerd geconverseerd. Het is wel prettig dat we niet met andere groepen tegelijk in het hotel zijn... dat is een stuk rustiger.
Ton sprak na tafel een tijdje met Jan Wolters, ik met Tim, die nuttige suggesties had, en inspireerde! Ton was volkomen buiten adem, dus het was na negenen eer wij op de kamer waren. Ton ging meteen slapen, ik ging naar de blozende bruid van de 13de toe om wat lekkers te brengen, in een van de andere hotels. Er kwamen meer mensen bij ons kringetje aanschuiven. John en Martien hebben vanmorgen om 7 uur een lintje ontvangen voor 10 jaar trouwe dienst. Hans had heel veel foto's daarvan gemaakt.  

Ook hoorden we: de adelborsten hadden vanmiddag meegedaan aan het sportevenement op de prairie, John de Roode was ook mee met zijn buddyhond Niels. Hij had een belangrijke missie: hij moest de rolstoel bemensen, waar van alles mee gedaan werd. Het was af en toe echt heel eng! Ze werden 4e in een veld van 16. (Ik begrijp nu beter de staat waarin de ons uitgereikte rolstoel was geweest...) 

Vanavond was ook de traditionele lichtprocessie. Dat is altijd een groot, monumentaal en vaak groots gebeuren. Voor de nieuwkomers was het een geweldig evenement...
Dit hebben we nu niet zelf meegemaakt, we kunnen niet meer alles bijhouden, maar we hoorden: daarin is van alles veranderd! 
M. was diep teleurgesteld, dat het saamhorig zingen van het Ave, ave was afgeschaft: het was allemaal op het individu gericht, zei ze! 
Boos en verdrietig was ze... Corry vertelde later dat helemaal aan het eind het Te Lourdes in de bergen toch nog éénmaal was aangeheven. 
Maar toen was M. al weggelopen van wat voor haar het hoogtepunt had moeten zijn... zo jammer! 

Daarna ging ik wat water halen, dik 25 liter, maar dat is snel genoeg op hier. Marnix droeg al dat water naar boven! Om half een was dat. 
Ton werd er niet wakker van, maar even later kreeg hij zijn thee en verdere verzorging. 
Toen kon hij opeens een aantal dingen niet vinden, en dat leverde super-stress op. Adembenemend!    
Intussen slaapt hij, ik ga ook, over 4,6 u gaat de wekker... 
Voor de spiegel kwekken de musjes zachtjes...

Zondag 17 mei 2015. Zondag tussen Hemelvaart en Pinksteren. Om 7 uur weren we met moeite wakker. Maar wel voor de wekker. Toch, al hebben echt weer voortgemaakt, verlieten we het hotel pas tegen 9 uur, en toen we tien minuten later lichtelijk hijgend aan kwamen bij de PIUS X, de ondergrondse kerk, was het schip van de kerk al aardig gevuld, al konden er, zoals later bleek, nog heel veel makke schapen bij... We zagen het aardige hoofd van de securité niet toen we aankwamen. Een onderofficier wees ons om te lopen naar de vergaarbak voor gehandicapten, maar ik liep dwars tegen zijn advies verder, en daar werden we glimlachend doorverwezen naar een plek vooraan, zoals het hoort, (vonden wij). Er stond al een rolstoeler, een kolonel van de Franse luchtmacht, en weldra kwam er een generaal bij. Zijn naam is Georges Grillot, een aardige man overigens. Die van de anderen kreeg ik niet mee. (Wel een heel plezierige man!) 
Even later kwam er een geestelijke van 91 bij, en daarna begon de rij zich vanaf rechts af te vullen. Er was een heel voorprogramma. Een paar minuten voor de dienst zou beginnen kwamen de vlaggenwachten van de verschillende landen binnen. Al die foto's zijn bewogen. Nederland gaat nog net...

Gilbert Painblanc, de vaste fotograaf van de HNDA, (Hospitalité Notre Dame des Armées) heeft gisteren ook een zeer verdiende medaille ontvangen in de vroege morgen. Hij heeft dit jaar zo'n 5000 foto's genomen, waarvan hij er ruim 1800 ter beschikking heeft gesteld. Geweldig!

Dit jaar gingen de gehandicapten weer in het voorprogramma (bij het welkom-heten van de hoten, toten en metoten weer een rondje om het altaar paraderen. 
Een heel gedoe, want ik moest mijn spulletjes achterlaten, en overlaten aan anderen. Dat ging allemaal goed, we kwamen na een paar minuten op onze plek terug...  
Vlak voor de start was besloten dat de volgorde omgegooid moest worden: eerst de generaal en de kolonel, en daarna de geestelijken: Ton en de priester. Dat leverde nog wat minuten manoeuvreren op. 
Kevin, die er slechter aan toe is dan vorig jaar, opende op zijn bed de rij.  Achter de Ierse pijpers. 
Het applaus toen we rond het altaar liepen was ontroerend. 
Toen we terug waren kon ik op mijn vouwstoeltje gaan zitten en kijken naar de binnenkomende stoeten priesters en bisschoppen... Voor alle zekerheid had ik er nog een bij mij, en daar kon ik iemand anders, de oppasser van iemand die niet bij zijn zorgenkind wegging, gelukkig mee maken. Anderen hadden een eigen plaats aan de zijlijn. (Ik vermoed dat ze stonden.) Dus mijn plek was zo gek nog niet. (Ik had dan ook benadrukt dat het medisch niet verantwoord was om niet bij mijn lief te zijn.)
Hoewel in het pelgrimsboekje dat de Fransen hadden gekregen de gegevens van de zondag waren ingevuld, werden uiteindelijk de lezingen gebruikt van Hemelvaart. (Handelingen 1:9 t/m 11, Efeze 4:1-13, Mattheüs 28: 16 - 20) Verder alles in verschillende talen. 
En weer goed te lezen, als je tenminste onder een gunstige hoek t.o.v. de schermen zat. 

De officiant was kardinaal Marc Ouellet, die er niet veel van bakte. 
(De Franse legerbisschop Mgr. Luc Ravel was overigens wel aanwezig.) 
Over Hemelvaart zei Mgr. Ouellet o.a.: Marcus zegt dat de apostelen overal het koninkrijk gingen proclameren, en de Heer hielp hen met grote tekenen. Hij heeft ons niet verlaten, Jezus is er altijd, maar het is een andere manier van aanwezig zijn, nl sacramenteel, en dan speciaal in de eucharistie, het teken van Gods verbond met Zijn volk en onze vriendschap met Christus. Daaruit komen de vruchten voort die in de lezing werden genoemd als liefde en vriendschap. Bij het Avondmaal zei Jezus: bemin elkaar zoals ik jullie heb liefgehad. Waarom deze manier van aanwezigheid, kun je je afvagen... Hij komt is de Zoon, Hij komt samen met ons naar de Vader... en zo moet je leven.

Het Credo was een samenzang: bisschop: Croyez- vous en Dieu le père etc. (Geloven jullie in God de Vader, etc.) En de gemeente zong het credo van Lourdes. Dat werd drie maal gezongen. 

Bij de communie ging de buurman van Saint Cyr devoot door de knieën, maar zijn casquette werd op het stoeltje gezet. <grijns> 
Onze zanger Martin Hurkens zong het Ave verum (Mozart) en Ave Maria (Schubert) op weergaloze wijze. Hij kreeg dan ook een spontane ovatie, waar de verzorgster van de priester naast mij diep geschokt schande van sprak... < :-D > (dat hóórde toch niet!) 

De generaal Cuche en zijn echtgenote Françoise waren er dit jaar niet meer bij als gouverneur van de Invalides in Parijs. Zijn opvolger heet Ract-Mandoux, met zijn vrouw heb ik even kennis gemaakt. 
Na de dienst kwamen we ook in gesprek met een vrijwilligster, Marie - Christine, een logopediste, die ook de tekentaal voor doven verstaat. Zij vertelde ons er boeiend over, en deed ons voor hoe je het Wees gegroet in het doofs doet. (Dit is meen ik het 'Amen!'.) 
Kevin kreeg Ton's veteranen-speldje met de witte anjer. Hij was veel slechter dan vorig jaar helaas. 
Ik heb het zijn begeleider ook maar uitgelegd waar dat voor stond...

Wie de hele dienst wil bekijken en beluisteren mag hier klikken. Het is wel bijna twee uur, maar je kunt altijd doorspoelen...

Om half vijf was er onze eigen laatste dienst in de Chapelle J. M. Vianney...
Die is op de bovenverdieping, dus het was dolle pret met al die rolstoelers en die éne lift. Maar we hadden een paar fantastische 'Abeltje's. 

Net als alles deze bedevaart (hulde aan Frans Kerklaan!) was een en ander weer keurig geregeld. Alleen... en daar kon hij niets aan doen, de altaarmicrofoon was in het ongerede. Men moest zich behelpen met een krakend stukje techniek, en dat gaf nogal wat 'couleur locale' aan een en ander. Voor de zang van Martin Hurkens was het jammer genoeg geen aanwinst. De sprekers konden zich er wel mee redden. 

Slotviering Militaire Bedevaart 2015

Opening: Muziek Koperkwintet

De aalmoezeniers Yolande van Steekelenburg en Tim van Kesteren verzorgden de dienst.

Samenzang: 
Wij zoeken U, als wij samenkomen, 
hopen dat Gij aanwezig zijt.
Hopen dat het er eens van zal komen: 
mensen in vrede, vandaag en altijd.

Wij horen U in oude woorden, 
hopen dat wij uw stem verstaan, 
hopen dat zij voor ons gaan verwoorden 
waarheid en leven, de bron van bestaan.

Wij vragen U om behoud en zegen, 
hopen dat Gij ons bidden hoort,
hopen dat Gij ons adem zult geven: 
geestkracht die mensen tot vrede bekoort.

Spiegelverhaal over verbroedering
Een verhaal van de rabbijnen. De vraag was: wanneer is het moment dat je de dag van de nacht kunt onderscheiden? 
Het antwoord van de rabbi was: Als je in het gezicht van de mensheid kijkt en daarin je broeder of zuster kunt herkennen. 
Tot dat moment is de nacht nog bij ons. 

Dan het zingen van: Ubi caritas et amor deus ibi est. 

Gelukkig de mens 
die arm is van geest
en rijk aan barmhartigheid
wonden geneest. 

Gelukkig de mens
die droefheid ontmoet
en door zijn blijmoedigheid
wonderen doet. 

Gelukkig de mens
die zuiver van hart,
gewapend met eerlijkheid
eigenwaan tart.

Gelukkig de mens
die niet eerder zwicht
tot hij in gerechtigheid
vrede hier sticht.

Gelukkig de mens
die dit heeft volbracht
en ons in de duisternis
licht heeft gebracht.

Gelukkig de mens
die Hem kan verstaan
die ons in die menselijkheid
voor is gegaan.

Evangelielezing uit Johannes 14

(Over liefhebben zoals Jezus heeft liefgehad, die opdracht geeft Hij Zijn leerlingen. En ons.)

Veel indruk maakte het verhaal van Rob van Nieuwkasteel (r) en zijn maatje Michel Drissen(l), ze zijn vrienden voor het leven geworden. Rob vertelde: '5 jaar geleden stond ik hier ook, mijn eerste keer, en wat voor een impact had het!
Jan Wolters, die mij vroeg om wat te vertellen over mijn ervaringen na de missies.
5 jaar geleden kon ik het verhaal niet afmaken, gewoon om dat ik het niet kon.
Wat Jan niet wist, was dat ik het niet vertellen kón.
Dit was m’n eerste keer dat ik naar buiten kwam met mijn verhaal.
Het was ten voorstaande van een paar mensen van ons, zei Jan. Een klein groepje!!
Niet wetende dat het er 150 waren,
Maar door een of andere kracht kon ik naar voren lopen, en daar stond ik dan.
Ik begon … maar kon mijn verhaal niet afmaken.
Weken heeft het me bezig gehouden.
Wat moet ik hiermee? Jan Wolters had wel wat teweeg gebracht.
Ik had gemerkt dat bij het vertellen van mijn verhaal enigszins wat verlichting gaf in mijn hoofd.
Gelukkig was ik in gelegenheid om 2 jaar later weer te gaan. En nu weer kwamen mij gedachten weer terug naar de eerste keer, 
waarom heb ik geen actie genomen!
En beloofde mijzelf om toch die stap te zetten.
In 2011 ben ik met mijn vrouw terug gegaan naar Cambodja, en eindelijk na vele therapieën kon ik mijn verhaal kwijt. Zonder mijn vrouw Miranda had ik deze reis ook niet gekund: mijn steun en toeverlaat!
En gelukkig is zij dit jaar voor de eerste keer mee, om na al die verhalen van mij, ook de sterke, het in het echt ook mee te maken. 
Dat is zeker gebeurt tijdens de kruisweg!
Jan begon bij de eerste bijeenkomst over de reis naar binnen, Ja Jan, weer trof je mij weer diep.
Om zijn inleiding maar te herhalen:
De Militaire Motor bedevaart is niet alleen een zware toertocht voor mens en machine, maar tegelijk ook een geestelijke reis, met allerijl verrassingen. Het is namelijk een reis naar binnen.
Geweldig Jan sloeg de spijker weer op z’n kop. Ik ga die speech niet herhalen , dat snapt U wel, want op de wijze waarop Jan dat kan, kunnen maar weinigen.
De reis naar binnen. Inderdaad!
Maar die doe je niet alleen, en ik vind dat je dat ook niet alleen kan doen. 

Hierna neemt Michel het woord. Ik neem hier de toespraak van Rob over. Er werd ons dus gevraagd om iets te vertellen over “wie is mijn broeder” Waar Rob is geëindigd probeer ik verder te gaan. 
In 2010 maakte ik kennis met de militaire motorbedevaart. Daar kwam ik Jan Wolters tegen. Wat een prachtkerel is dat.
Ik zat in een moeilijke periode die ik doormaakte met de verwerking van mijn uitzendervaringen. Jan was een luisterend oor
en dat heeft mij erg geholpen.
In 2013 wilde ik weer naar Lourdes op de motor. Op de info avond trof ik Rob. Hey Rob ga jij ook? Dat is mooi dan gaan wij samen.
We spraken met elkaar en het klikte meteen. Dezelfde humor, dezelfde hobby, we deelden dezelfde ervaringen mbt de verwerking van uitzending.
Samen huilen en samen lachen.
Tijdens een diner ergens in Frankrijk op weg naar Lourdes, keek Rob naar mij en zei “Ik denk dat ik er een vriend bij heb”
Het bleek wederzijds. Er ontstond een band die alleen broeders hebben. En die band bestaat nog steeds.
BEDANKT ROB. 

Nog meer waren we onder de indruk van het verhaal van Jacques en Wanda Beemsterboer over hun jongste dochter Nadine, die acht jaar gelden door haar ex-vriend werd vermoord... 
Zo triest en zo onnodig. Wanda schreef er een boek over, getiteld: Mam, ik bel je zo terug. 
Ze belde niet. Ze belde nooit meer. Nooit meer. Die woordjes hebben ze leren haten. 
Nadine was erg verliefd op Gerald, maar haar ouders hadden een negatief 'onderbuikgevoel'. Maar zij zei: Hij is de liefde van mijn leven! 
Na een jaar waren er signalen dat er geweld was binnen de relatie, maar het duurde 2 1/2 jaar voordat ze uit elkaar gingen. Toch bleef Nadine hem steunen. Hij heeft haar met een smoesje overgehaald nog een keer langs te komen, toen heeft hij haar bruut vermoord. 
Haar ouders hebben een stichting opgericht, (klik even en kijk) die via allerlei wegen, maar vooral ook op scholen, jonge meiden attent wil maken op het feit dat geweld NOOIT gewoon is. (En dat het nooit over gaat.) Kijk ook op facebook. 
Iemand die een belangrijke functie heeft bij Justitie, Jan Eerbeek, hoorde hun verhaal, en hij maakte het mogelijk dat zij hun verhaal ook konden vertellen aan gedetineerden. (Daar was Jan van Lieverloo een keer bij aanwezig, en zo waren ze uitgenodigd om mee te gaan...) 

Iedereen was diep onder de indruk. 

Martin Hurkens zong daarna, begeleid door het koperkwintet Nella Fantasia" van Ennio Morricone (gebaseerd op het thema "Gabriel's Oboe" uit de film The Mission. 

Daarna volgden de Voorbeden en het Onze Vader, 

Aalmoezenier Paul Vlaar vroeg de zegen over de 'devotionalia', in het terechte vertrouwen dat die zegen ook zeker werd gegeven, waarna de

Collecte (voor het solidariteitsfonds)-
  intussen zong Martin Hurkens Nessun Dorma.

We wensten elkaar de vrede.

Er klonk een gedicht: 

Gewoon maar zijn wie je bent,
met je pijn, je verdriet, je lach en je lied,
alleen maar, alleen omdat een ander jou
recht in de ogen ziet.

Gewoon maar doen wat je kunt
met je hoofd en je hand, je hart je verstand,
alleen maar, alleen omdat een ander jou
met heel zijn hart verstond.

Gewoon maar gaan waar je wilt,
met je ogen ontbloot, wijd open en groot,
alleen maar, alleen omdat een ander jou
je hart en mond ontsloot.

Gewoon maar zingen voluit,
want het leven is goed voor wie het ontmoet,
alleen maar, alleen omdat wij mensen zijn
van 't zelfde vlees en bloed.

En toen was het tijd voor de Pelgrimszegen...

Maar eerst had onze scheidende Hoofdkrijgsmachtaalmoezenier (het blijft een prachtig scrabblewoord!) Jules Post nog een en ander te zeggen en een en ander te bedanken... dat waren er velen: mensen die op de achtergrond veel deden, en mensen van de voorgrond, artsen en aalmoezeniers, Frank en Nelleke, maar ook de ouwetjes, of die ook maar wilden gaan staan, zoals aalmoezenier Jan Wolters, nu niet meer in functie, (groot gelach) en - als het wonder van Lourdes was geschied - ook dominee Ton Voerman. De laatste schoot als een speer omhoog uit zijn rolstoel, en riep met duidelijke stem: 'het ís geschied!' En zo kregen ze allemaal samen een daverend applaus. 

De pelgrimszegen werd uitgesproken, 

Voor de reis wens ik je, 
dat de weg je tegemoet komt, 
de wind steeds in je rug is, 
de zon je gezicht verwarmt 
en zachte buien je velden beregenen.
En dat tot ons weerzien
God jou bewaart
in de palm van Zijn Hand. 

Als bijzonder détail kregen we die na afloop prachtig afgedrukt, opgerold en met een gulden strik erom mee. 
Wat een zorg is daar weer in gaan zitten. Dank je wel, Corry! (En allemaal.)

Het slotlied werd met overgave gezongen:
Refrein: Wij hebben voor u gebeden 
dat uw geloof niet bezwijkt
en gij op uw beurt tot inkeer gekomen,
versterkt uw broeders, versterkt uw zusters.
Wij hebben voor u gebeden 
dat uw geloof niet bezwijkt.

Gaat uit over alle landen, 
tot zover als de wereld reikt,
verkondigt het evangelie, 
dat het alles wat leeft, bereikt. refr.

En zegt: wie in Hem geloven 
zijn gered voor het koninkrijk.
De wonderen, blijde tekens 
zijn dan binnen uw handbereik. refr.

Verdrijft in zijn Naam de duivels, 
dat het kwaad uit de wereld wijkt.
Legt handen op aan wie lijden; 
dat het heil tot de hemel reikt. refr.

Terwijl het koperkwartet nog naspeelde liepen we weg, en namen we het rolletje met de zegen in ontvangst.. 
De meeste mensen gingen vrolijk de trap af, de anderen gingen een voor een of twee aan twee met de lift naar beneden. 
Wij waren bijna de laatsten, maar dat maakte niet uit. we zouden ze wel inhalen...
Maar voor wij beneden waren, en inderdaad, de muziek en de pelgrims waren al een eind verder, kregen wij nog een mooi cadeau van twee heel liefdevolle mensen. Voor ons 50 jarig huwelijk. Zo mooi en zo lief!!!! We zijn er erg blij mee. En daar wilden we wel graag even voor bedanken. 

Toen werd het toch nog rennen, om net voor de Grot aan te sluiten! 

We gingen de kaarsen nog wegbrengen. Die van de bedevaart, van de motorrijders, en een aparte kaars voor aalmoezenier Frans Kuttschrütter. 
  Jules Post leidde het gebeuren in. Sabine leidde het geheel in vaste banen. 
  Toen werd de bedevaartskaars neergezet en aangestoken door Jan Wolters en Gijs en Cor. 
De Vaandelwacht groette met blanke sabel...  

De vice-admiraal Bosboom en zijn vrouw zijn intieme vrienden van Frans, (klik even voor zijn verhaal over de kaars) 
en hij vroeg Hans Wiggers, die al veertig keer is mee geweest (PEeP?) déze kaars aan te steken, omdat hij van ons allen het vaakst de bedevaart heeft gedeeld met Frans. 

Een week later mocht Frans hemelen... maar van deze kaars heeft hij nog wel geweten, en hij heeft er om gegrinnikt. 

Na afloop hebben Ton en ik een karrevracht kaarsen aangestoken voor al onze dierbaren en voor de mensen die ons dat hadden gevraagd...

En dan is het weer tijd om te eten. Heel prozaïsch. En wel lekker, al weet ik echt niet meer wat het was. 

De mensen die op tijd wilden zijn voor het concert van de Duitsers, die vanavond ook werden versterkt met 'onze Martin' (en dat was een denderend succes!) zaten op hete kolen. Officieel zouden we wat vroeger eten, maar kennelijk was dat niet helemaal goed doorgekomen...
En laten we eerlijk zijn: een groot deel van de groep was aan de late kant. 
We hoorden later dat het concert nogal uiteenlopende muziekstijlen vertoonde, en dus was er voor elk wat wils, en voor sommigen ook een deel waar ze niets aan vonden. Maar de meeste concertbezoekers vonden het gewoon fijn! Martin heeft met het orkest You raise me up gezongen en met begeleiding van Margreet: Con te partiro. 

Ook ik had mijn afspraken voor die avond: om acht uur zou ik met een aantal mensen de grote kruisweg volgen. Maar ook in de andere hotels liep het eten uit. Ton had geen zin om op te schieten, hij zei zelf wel boven te komen, zo nodig met hulp. En dat is dan ook gebeurd. 

Gelukkig was en bleef het droog, die avond en samen beleefden we een bijzondere kruisweg, bij de zevende statie zagen we de zon in vurige roze strepen met blauw ver weg ondergaan. We hoorden ver beneden ons het Ave, ave, ave Maria worden herhaald...
Een uil riep, de vogels zwegen steeds meer.... bij de 11de statie, de kruisiging was het diepe schemer, bijna donker, en even later zagen we de gekruisigden nauwelijks meer; en zo kreeg de kruisweg steeds een andere gestalte, ook al door de inbreng van de medegangers.
We rondden af bij het open graf met het U zij de glorie. (Rond 22.30 denk ik.)
Eenmaal beneden was ervoor ieder een klein kruisje. Nadien gingen we langs de serpentine naar de kaarsen. Eigenlijk wilden we naar de Grot, maar de vraag was eerst: waar was de kaars van Frans? Uiteindelijk werd die gevonden aan de hand van foto's. Hij brandde nog. Sabine en Matthieu openden de hekken, zo kwamen we dichtbij. Het was toen wel te laat, net te laat, om nog aan te sluiten voor de rij door de Grot,  om 11 u begon de stille aanbidding of iets dat daar nog voor kwam. 
Maar op wat afstand hadden we het ook goed, getroost gingen we van het terrein af.

Gerrit en Ria, Nelleke en Sabine, Matthieu en Erna, Wanda en Jacques, Jan... samen maakten ze er een onvergetelijke tocht van, die voor ons de religieuze afsluiting vormde van de bedevaart. 
(Hoewel sommigen die nacht toch nog bij de Grot terecht konden. En ze waren de enigen niet. Veel mensen hadden de behoefte om in alle stilte te vertoeven in 'Gods huiskamer'.)

Sommigen wilden nog wat drinken, maar ik wilde toch niet te lang bij Ton wegblijven, anderen hadden nog afspraken elders, men ging dus verschillende wegen, maar ik werd wel thuis gebracht. :-) 
Op de stoep voor het hotel raakte ik nog aan de praat met iemand die in hotel Les Rosiers logeerde. Bijzonder was dat. Het was ook mijn laatste echte gesprek in Lourdes. 

Ton lag braaf op bed en werd wakker, toen ik de kamer binnenkwam, ik maakte hem thee, en op ons dooie gemak pakte ik de koffers, terwijl Ton toekeek. Halverwege viel hij is een vredige slaap. Gemiddeld is hij echter wel een stuk benauwder dan vorig jaar, terwijl de mensen nu juist zeggen dat hij er zoveel beter uitziet dan toen. Vertekend perspectief? Ze hebben geen idee hoe van weinig hij kan zonder buiten adem te raken. En toch... Om 3 uur of later ging ik slapen, ik probeerde nog een beetje te schrijven in het kleine opschrijfboekje, maar ik viel telkens in slaap, tot ik het maar opgaf. Half vier of zo. Buiten was het nog niet helemaal stil. Toen we langs de brug kwamen straks was het nog steeds gezellig, maar wel iets leger dan gisteren. Veel Fransen zijn na de mis of na de viering van deze middag al richting kazerne gegaan. Jammer voor hen. Ze hebben het concert gemist. Vrijdag en zaterdag was er een terreurdreiging vanwege een vermoorde Al Quaida-leider. Er patrouilleerden Franse politie en legeronderdelen met automatische wapens, en de kruisweg boven was afgesloten.

19 mei 2015. Maandagmorgen, we moeten vertrekken. Wij waren voor zeven uur al wakker, en  half acht waren we min of meer gekleed, want help! de kamers moesten om 9 uur al leeg zijn. Dus dat werd heel vroeg ontbijten, en intussen kijken of er nog geen motorrijders vertrekken voordat ik afscheid van hen kon nemen... (We hebben inmiddels wel geleerd dat Ton heel ver weg moet blijven van de uitlaatgassen, hij wordt daar erg benauwd van. Het spijt hem, maar het is niet anders.) 
Aalmoezenier Paul Vlaar overlegt met onze chauffeur of ze TomTom zullen volgen of niet...
De eigenares van het hotel en haar schoonmoeder groeten ons nog een keer vriendelijk: 'Bien dormi?'.

De motorrijders gingen nu ook al weg, in groepjes van twee tot vijf. 
De eerste gingen net na achten weg, de laatsten om tien voor negen. https://youtu.be/YfPvWQrWpi4  
Zonder problemen ging het niet, want één van de motoren moest een tijdje worden getrokken, voordat men dacht dat hij het wel zou redden... 

De allerlaatsten heb ik niet afgewacht, want voor de tweede keer zei een tototoestel: batterij leeg. 

Toen de motorrijders weg waren ging ik mijn spullen ophalen. Marnix had het water nog naar beneden gebracht voordat ze weggingen... Ik heb mijn tas vier keer leeggehaald, om het kruisje voor Frank en Ineke  te vinden, die gisteravond verhinderd waren mee te gaan.
Toen de bus om 11 uur vertrok vond ik het alsnog in mijn tas, in een stapeltje waar ik al tig keer doorheen gebladerd had. Sint Antonius!!! ;-)

De bus reed naar Les Rosiers, waar wij Ramon erbij kregen, zonder José, die op een stoel in tranen bij de pakken neerzat. We namen ook daar afscheid, en helaas... weer moest ik de dames van Ton afslaan, maar ik werd afgeleid, en ze kregen hem toch te pakken. Een week later was hij doodziek. Hij was de enige niet na Lourdes, hoorden we later. Maar zo ziek als hij zou worden was er gelukkig geen. 
(Een van de dames beklaagde zich bij mij: 'zij mag wel, en ik mag niet!' Nu, van mij mocht 'zij' ook niet, en heel terecht, zoals later bleek.)  
(Ik moet stiekem wel lachen om dit Calimerosyndroom...) 

De vliegtuiggasten moeten nog een paar uur doorbrengen... ze kregen twee lunchpakketten, een voor aanstonds, en een voor vanavond. Zij vertrokken ongeveer 15.30 vanuit Tarbes en kwamen 2 uur later op Eindhoven aan. Daar was voor wie dat wilde nog een nazit: een gezellige borrel om bij te komen van de vlucht, en om nog eens rustig afscheid te nemen. Zover is het nog niet. Wij rijden verder op de grote weg naar Toulouse.  

Wij vertrokken bijna kwart over 11 dan echt. Vijf minuten later is dit alles wat we nog van Lourdes zien. De begroeiing is zo hoog dat er van de heiligdommen niets meer valt waar te nemen. Geen a Dieu dus. 
11.27 Die kapel... we laten heel Lourdes nu achter ons. 

Dan gaan we langs het vliegveld verder, naar de grote weg richting Toulouse. Ik val al typend om kwart voor twaalf in slaap. 
Het weer is stralend, met verspreide lichte bewolking. 

Lang hadden we bergen op rechts, die zijn nog wel heel vaag zichtbaar, daarmee is de sneeuw bijna niet meer te zien omdat het toch heiig is.
Maar een heel klein stukje zien we even later toch nog. We wringen ons in allerlei bochten om er een plaatje van te schieten.
 
Ramon is tot rust gekomen hij slaapt zijn gemis weg: José heeft haar voet lelijk verdraaid, zo beschadigde ze beide enkels. Ze had veel pijn, en mocht niet met de bus mee. Dat werd tot haar en zijn verdriet het vliegtuig. 

Om 12.47 passeren we de afrit naar de weg tussen Toulouse en Bordeaux, die we echt niet gaan volgen. Wij gaan naar het Noorden, via de A62.  
We stoppen op de eerste grote parkeerplaats achter Toulouse. Dat is Frontonnais-Nord, en we pauzeren hier van half twee tot kwart over twee.
Hier is het ruim en er is veel te zien en te doen. 
Daarna is het achterin de bus héél rustig. 
Wim zal ons wakker toeteren als er iets bijzonders te zien is. 15.15 u vallees du Lot et du Cele.
We gaan door een tunnel, net daarvoor een mooi kasteeltje op rechts. Daar in de buurt zijn de grottes du peche merle. (Het is de moeite waard om even te klikken en het filmpje te bekijken, ook als je geen Frans verstaat. Het geeft een idee van de rijkdom en de historie van de streek.)
15.37 we zijn afgeslagen van de snelweg, richting Rocamadour... Figeac is nog 41 km. Er is hier een nationaal park, en het landschap is lichtglooiend, de bodem lijkt krijt, in elk geval hier en daar. (Het lijkt me fantastisch om hier eens met eigen vervoer de boel te verkennen, waarschijnlijk moet dat wachten tot ik hemelen mag, maar dan hebben we alle tijd. ;-) ) 

Onze chauffeur Wim veracht om 15.58 uur in Rocamadour aan te komen. Om 15.52 neemt aalmoezenier Gert-Jan Jorissen de microfoon en hij vertelt over Rocamadour en het zwaard van Roeland. Ook maakt hij ons attent op de muurtjes, die we hier en daar langs de weg zien. Die zijn niet gemetseld, maar zorgvuldig samengesteld van stenen die in elkaar passen. Bovendien heeft elke streek (bijna elk dorp) zijn eigen steil en vorm daarin. 
 Hier heb je zo'n muurtje. Het bord bleek er niet voor niets te staan, zodat we even terug moesten om een andere zijweg in te slaan. ;-) Het bord was nieuw.

En dan zit je een hele tijd te balen achter balen hooi. Ook dat hoort er bij. Je hebt wel de tijd om rond te kijken...


  

Maar tegen 16.20 laat Wim ons alvast even uitstappen op een uitzichtpunt, dat hij intussen heeft ontdekt, een stukje links van het kerkje met kerkhof. Dat was echt mooi, maar het licht was licht heiig. Dan moet je wel veel poetsen aan een foto om er nog iets van te maken. 
Je ziet rechts van het midden de kruisweg naar boven zigzaggen...

Wim reed ons verder, en parkeerde naast een gelegenheid rechts van de parkeerplaats waar we eerder stonden. Ton had pijn in zijn voet, hij bleef boven zitten, dronk en at en las de krant. Die was wel interessant voor ons. Maar hij had zich nu juist zo op Rocamadour verheugd, en ik dacht dat ik het wel had gezien... 
Intussen ging ik op zijn verzoek naar beneden via de behoorlijk steile kruisweg, en nam foto's. 


Daarna ging ik door naar de winkel van het kasteel waar ik voor Ton een nieuwe pen kocht en nog wat klein spul. 
Hier nog maar eens het zwaard van Roland, 
en ik ging graag nog een moment naar de kapel van Sint Amadour. 

Daar hangt een bijzondere sfeer. (Voor een foto van de zwarte Madonna van Rocamadour kun je even klikken op het verslag van 2014).
Toen ging ik die trap in het kasteel maar eens af, beneden kwam je in een straatje, waar een heeel bijzondere ijswinkel was. 

Ik heb mij er maar niet aan bezondigd. Maar een aantal buspassagiers kende deze winkel duidelijk van vorige keren. '-)

Op de terugweg volgde ik in ruim een kwartier ik de Kruisweg van begin tot eind wijze, nu niet om foto's te nemen, maar als kruisweg. 
(Klik even op de link, want daar staan al die foto's...) 
Om zes uur klonk het uurwerk van het kasteeltje, en dat zingt: Te Lourdes op de bergen! Leuk was dat. Verder zongen er vogels in die mooie grote ceders daar. Een genot.  

Langs de 'schuine lift' waarmee je anders naar beneden gaat keerde ik naar Ton terug, die al die tijd braaf had zitten lezen in een geleende krant, nadat hij wat met Wim had gebabbeld. Hij had ook zo het een en ander genuttigd, anders kun je niet bij iemand binnen gaan zitten, dus nu mocht ik de rekening gaan betalen. 

Tegen kwart voor zeven is een groot deel van de passagiers al aanwezig, Wim is het middelpunt van vrolijke gesprekken, en hij is helemaal klaar om te gaan, als iedereen eenmaal binnen is. 

18u55 gingen we weer weg. Het is een prachtige route. 
Rocamadour, L'Hospitalet, 

D673 en dan de D840. 

De ruiten van de bus waren intussen verschrikkelijk smerig geworden van al die muggenlijken. 
Een heleboel foto's heb ik later uitgebreid bewerkt,want als ik dat niet deed zag het er zó uit. Niet dus! 

Via Montvalent gingen we naar Gluges, waar we over de brug reden die de Dordonge overspant. 

Via Martel en het vliegveld Brive-Souillac kwamen we weer op de A20. Het is een heerlijke zonnige dag. 
Om 19.35 zijn we 500 km van Parijs, en 110 van Limoges af, 

telkens zijn er weer van die lieflijke valleien, die ons om de hoek van de weg opwachten, of nadat je weer een hobbel in de weg hebt gehad...
en om 20.13 zijn we op 41 km van Limoges. Dan hebben we Brive dus al gepasseerd. Wim moet aanstonds weer eens pauzeren. Hij heeft nu al 1 uur en 40 minuten gereden. (De eerste rit van vanmorgen duurde 2 uur en 16 min). De zon staat laag. 
(Ouradour sur Glane ligt ten WNW van Limoges. Daar was enige onduidelijkheid over.)
Na Limoges gaat het via Chateaurroux en Vierzon naar Orleans, maar dat komt straks pas.  

Er draait intussen een idioot gewelddadige film. Met eerst allerlei bus-reclame. Tja...  
Het stomme is dat je nog kijkt naar die film ook, door het geluid!
Het leverde me al een stijve nek op. De zon neigt ter kimme, dat wel. Die staat echt op 10 voor 9. Parijs nog 355 m om 20u53.  
Ramon en Ria zijn, als gewoonlijk, bezig plaatjes te schieten van de ondergaande zon, dat is een hele sport, want het terrein is geaccidenteerd, en overal zijn bosjes en bomen, die altijd nét voor je lens springen, wanneer je denkt een mooi plaatje te schieten. Zelfs Wim doet mee en  waarschuwt nu als er een mogelijkheid zou kunnen komen voor een foto. 

Dit is een paar minuut voor negenen... Een kwartier later is het nog 315 km te gaan naar Parijs we hebben nog niet gepauzeerd. Wim is op zoek naar een Shell-tankstation. (Vanwege de tankpas van de zaak is dat de beste optie, dus iedereen kijkt mee uit naar de Shellpomp.)

De zon is niet meer zichtbaar, maar onderbelicht de wolken en geeft zachte lichteffecten en in de tussentijd wordt die gekke film steeds onwaarschijnlijker en gewelddadiger. 
Een belachelijke vertoning aan het eind van een bedevaart, maar dat is mijn mening. 
En het grootste deel van de tijd slaapt Ton vredig naast mij. Een gekke wereld. 
21.35 de wereld wordt grauwer, Parijs 291 KM. En RED  is afgelopen. Zo heette de film Tja. 
Kort voor Orleans hebben we uiteindelijk gepauzeerd, maar daar heb ik geen aantekening meer van kunnen maken. 

0.18 u. Orleans. Voor zover de mensen in de bus niet slapen nemen we hartelijk afscheid van Wim Truijen, die een heel goede reiskameraad was, en niet alleen maar een voortreffelijke chauffeur. Voordat iedereen ging slapen is men met de pet rondgegaan, en ik denk dat de opbrengst er wel wezen mocht. Wim bedankte iedereen en het was duidelijk dat er een hartelijke band was met een stevig aantal mensen. 

Toen het eenmaal donker was buiten sliepen de meeste mensen ook wel vrij snel in. Hier en daar waren nog wat gedempte gesprekken om de anderen niet te storen. We waren allemaal vol indrukken, en die moesten achter gesloten ogen op een rijtje worden gezet. 
Natuurlijk zorgden Tilly en Ria dat het Wim niet koffie ontbrak, en anders kreeg hij wel snoepjes van deze en gene. 
Want voor je chauffeur moet je goed zorgen. Net als voor je (andere) vrienden... En onze broeders en zusters... 

Officieel is de bedevaart wel afgelopen, maar zolang we samen zijn gaan we gewoon door... (Wie is je broeder, wie is je zuster?) (Jij)

Dinsdag 19 mei 2015 Orleans. We krijgen een nieuwe chauffeur. Martien heet hij en ik had het gevoel dat we hem vorig jaar ook kregen als afwisseling. Maar nee, toen was het mijnheer Toussaints. Hoe dan ook, Martien rijdt om 0.34 u weg. Het regent... maar de film is uit, en dat is prettig, lekker rustig. Rond tien voor twee rijden we de rondweg om Parijs op, en om zes voor twee gaan we over de Seine. Er is veel licht aan in de lichtstad. 
Af en toe praat ik wat met Martien, hij moet wakker blijven, nietwaar? Het is geen man voor snoepjes... maar we komen de nacht wel door. 

4.30 - 5.15 u stoppen we in Aalbeek, dat is 6 km voorbij de Franse grens. Toen we aankwamen was het nog donker, maar toen we wegreden was daar het morgengrauwen. Even later is dat links, rechts en achter nog zo, maar voor ons is er al genoeg licht om er even wat bij te lezen, en er is vrij wat verkeer, vooral vrachtverkeer. 

6.11 uur. Een bui, met de opkomende zon recht vooruit. Die bui duurt wel even, en een kwartiertje later zien we zelfs nog een regenboog, wel een beetje mager, maar het is er een.

Dat geeft hoop op een voorspoedige thuiskomst, en binnen België ging het allemaal vrij vlot, maar in Nederland kwamen we in de file terecht. 

Half acht in Utrecht? Dat was een illusie die we moesten opgeven. We zagen ambulances, brandweer en politie heen en weer rijden. 
Kennelijk was er ergens een flink ongeluk gebeurd. Onze dochter Betty, die ons zou ophalen, had er ook van gehoord, maar was toch maar gaan rijden, dus zij stond al een hele tijd te wachten toen wij eindelijk aankwamen om 8.19 uur. 
Voor we 'dag' konden zeggen was papaatje al in de bus geplant en liep iedereen te sjouwen met onze bagage. 
Alsnog, lieve reisgenoten: dank voor alle hulp en gezelligheid, voor de koffie en koek, voor het geduld en het vertrouwen. 

Wij hadden dankzij jullie allemaal een heel mooie bedevaart, en ik hoop dat jullie ook nog lang kunnen nagenieten.

Ook wat Lourdeswater betreft kunnen we even voort. Al is het toch wel 10 liter minder dan vorig jaar... Er blijft genoeg om van uit te delen. :-)