Voor eerdere diensten klik hier:

Zondag 17 november 2013, (Voor)laatste zondag van het kerkelijk jaar

Organist: Hans van Rossum.

Orgelspel
 
Afkondigingen en aansteken van de kaarsen.

Stilte

Wij zijn hier aanwezig in de Naam van de Vader en de Zoon en de Heilige Geest.       
Amen
 
Onze Hulp is in de Naam van de Heer     
die hemel en aarde gemaakt heeft.

Wij belijden voor de Almachtige God,
dat wij gezondigd hebben,
gezondigd, in gedachten, woorden en daden…

Het is onze schuld, onze eigen grote schuld.

Daarom vragen wij God, de Almachtige,
de Barmhartige, Zich over ons te ontfermen,
ons al onze zonden te vergeven en ons te bevrijden van alles wat verkeerd is.
Amen

De Almachtige  God schenke ons Zijn genade!
Amen!

Zo lief had God deze wereld, dat Hij Zijn enige Zoon gegeven heeft, opdat ieder die in Hem gelooft aan het verderf ontkomt, en eeuwig leven hebben mag!

Ons introïtus-lied op deze voorlaatste zondag van het kerkelijk jaar is psalm 103: 1 en 2
Wij hebben veel om dankbaar voor te zijn, als wij omkijken naar dit jaar, en als wij zien hoe wij in vrijheid en gezegende omstandigheden God mogen dienen en loven. Niet alleen Israël is gezegend, ook wij, als gemeente mogen dat beamen.



Laten wij de Heer aanroepen om ontferming met de grote nood van deze wereld,
zeker met de beelden voor ogen van de ramp die o.a. de Filistijnen heeft getroffen…
maar laten wij dan ook Gods naam prijzen,
omdat er aan Zijn barmhartigheid geen einde komt!



Zondagsgebed:

In antwoord op deze lezing zingen wij de Gradualepsalm 24: 1, 2 en 3 waarbij in vers 2 en 3 ook haar en zij mag worden gezongen, want dat is evenzeer waar.

Epistel: 1 Johannes 2: 4 - 6 NB
 
In deze eerste brief schrijft Johannes over het getuigenis dat hij brengt: hij heeft er met zijn neus boven op gestaan. Zijn verkondiging is dat God licht is en dat er géén duisternis in Hem is. Dat geldt dan ook voor ons, als wij in Hem zijn. Jezus Christus verzoent ons, en heel de wereld, van onze zonden. Dan zullen wij Zijn geboden toch wel bewaren! Wij lezen:
 
3  En hieraan onderkennen we dat we Hem kennen: als we Zijn geboden houden.
4  Wie zegt: ik kén Hem en Zijn geboden niet houdt, is een leugenaar en in hem of haar woont de waarheid niet;
5  maar wie Zijn woord houdt, waarlijk, in haar of hem is de liefde van God volmaakt geworden.      
Hieraan herkennen we dat we ‘in Hem’ zijn:
6  wie zegt ‘in Hem’ te blijven hoort zelf te wandelen zoals Híj gewandeld heeft.
(Wandelen in de betekenis van leven en handelen.)

De psalmist zingt: Halleluja. De hemel verkondigt Gods gerechtigheid. Hijzelf treedt op als rechter!
(ps 50:6)  HALLELUJA!


Wij zingen lied 792NLB
'Kom, God, en schrijf Uw eigen Naam als licht over ons uit.'
Het is een melodie die u wel zult herkennen, en die licht en vrolijk gezongen en gebeden mag worden… 

 
Het Heilig Evangelie staat geschreven bij: Lucas 20: 27-38.
U weet natuurlijk dat Jezus niet populair was bij de kerkelijke leiding. Integendeel: hoe meer het volk met Hem wegliep, hoe meer de top van  het kerkelijk leven Zijn ondergang zocht. Ze proberen van alles, waardoor Hij iets zou kunnen zeggen of doen, waarop Hij gearresteerd kan worden. Maar Hij is slimmer dan zij, en laat Zich niet vangen.        Het is inmiddels na Palmpasen, het Paasfeest staat voor de deur. Maar ze durven Hem, vanwege de mensenmenigten, niet zelf aan te pakken. Dus proberen ze Hem een politieke uitspraak te ontfutselen, waardoor Hij gevangen genomen zou kunnen worden door de Romeinen.
Hij trapt niet in de val van de vraag of je de keizer wel belasting mag betalen. Geef God wat God toekomt, en de Keizer wat de keizer toekomt, zegt Hij.
De Farizeeën druipen af, maar er is nog een partij die Jezus niet ziet zitten: de Sadduceeën. Dat zijn min of meer de vrijzinnigen, die ook graag aanschuren tegen de culturele elite van de bezetters. Wij lezen:
27 Enkele Sadduceeën, die ontkennen dat er een opstanding is, kwamen naar Hem toe en vroegen Hem:
28 ‘Meester, Mozes heeft ons het volgende voorgeschreven: als een gehuwd man sterft zonder dat zijn vrouw kinderen heeft gebaard, moet zijn broer met die vrouw trouwen en nakomelingen verwekken voor zijn broer.
29 Nu waren er zeven broers. De eerste was gehuwd, maar stierf kinderloos;
30 daarna trouwde de tweede broer met de vrouw
31 en vervolgens de derde, en toen de andere broers, maar alle zeven waren ze kinderloos toen ze stierven.
32 Ten slotte stierf ook de vrouw.
33 Wiens vrouw is ze dan bij de opstanding? Alle zeven zijn ze immers met haar getrouwd geweest.’
34 Jezus zei tegen hen: ‘De kinderen van deze wereld huwen en worden uitgehuwelijkt,
35 maar wie waardig bevonden is deel te krijgen aan de komende wereld en aan de opstanding van de doden, huwt niet en wordt niet uitgehuwelijkt.
36 Zij kunnen ook niet meer sterven, want ze zijn als engelen en ze zijn kinderen van God omdat ze deel hebben aan de opstanding.
 
37 Dat de doden opgewekt worden, dat heeft ook Mozes al duidelijk gemaakt in de tekst over de doornstruik, waar hij spreekt over de Heer als de God van Abraham en de God van Izaäk en de God van Jakob.
38 Hij is geen God van doden, maar van levenden, want voor Hem zijn allen in leven.’
Zalig die het Woord van God horen en er gehoor aan geven!


Credo:  In antwoord op Gods Woord willen wij samen ons geloof belijden:
Wij geloven in God - Schepper van hemel en aarde.
Heer over alle machten

Die om ons van alle macht heeft afgezien
en in Jezus de prijs heeft betaald voor onze overtredingen.

Die in eenvoud tot ons kwam,
en werd verraden en vermoord - gekruisigd...

maar Hij overwon de dood!

Na drie dagen opgestaan ten leven
verscheen Hij aan vriend en vijand;

weer in Zijn hemels rijk terug zond Hij Zijn Geest
die ieder mens bezielen wil tot leven in de Heer.

Tot  een geméénschap van heiligen,
door een doop, door vergeving van zonden,

tot leven in  der eeuwigheid.  Amen

Genade zij u en vrede van God onze Vader en van Jezus Christus, onze Heer, door de Heilige Geest.

Lieve mensen,
 
Wij hoorden zojuist een typisch staaltje van theologiseren zoals dat in Jezus' tijd in bepaalde kringen tot een hoge kunst verheven was.
Met een 'stel dat' verhaal werd een casus opgeworpen, een theoretisch geval, en hoe moet je dan de Schrift toepassen… Dit gaat helemaal volgens de regels van de elegante discussiekunst van die tijd.
Er zit meer dan je denkt achter de vraag: hoe zou U dat nu oplossen?
In de wereld van het Oude Testament, en dat geldt in Jezus' dagen nog net zo, is de grootste zegen de kinderzegen. (Zodat de lof U toegezongen op aard' nooit onderbroken wordt!)
Door die kinderzegen is er voortbestaan, en dan wordt je naam nog door kinderen en kleinkinderen voor God genoemd als jijzelf al jaren dood bent.
En ook Gods lof wordt blijvend gezongen door hen.
Wie kinderloos sterft is dus duidelijk niet gezegend. Dat kan niet.  Ook Jezus spreekt van mensen die het waard zijn om het eeuwig leven te smaken.
Een eeuwig leven dat de Sadduceeën verwerpen.
 
Stel nu, zeggen ze, dat er een voortbestaan is na de dood… Het spreekt vanzelf dat dàt er dan natuurlijk alleen voor gezegende mensen, voor mensen die God bevallen. Daar gaan ze van uit.
In de visie van deze mensen zouden kinderloze gelovigen daar niet voor in aanmerking komen.
En zo leggen ze Jezus deze strikvraag voor.
 
Het logische antwoord is voor hén natuurlijk: de vrouw, de onvruchtbare heeft geen deel aan de zegen. (Het is vanzelfsprekend hààr schuld, zeven onvruchtbare broers is wat onwaarschijnlijk, suggereert het verhaal. Van erfelijkheid had men niet zoveel benul.) De vrouw, die komt de hemel niet in.
 
Maar Jezus zegt: wat een geklets! Jullie houden je bezig met wat niet belangrijk is, het lichamelijke, en in elk geval niet met wat belangrijk is: de ziel.
Na de opstanding komt dat soort dingen niet meer voor. En het gáát daar niet om.
Het gaat om God. Om de levende God, die tot in eeuwigheid een relatie heeft met mensen.
Met mensen die opstaan uit de dood.
Heeft Hij tegen Mozes niet gezegd: Ik ben de God van Abraham, de God van Izaäk en de God van Jacob?
Hij is geen God van doden, maar van levenden.
En dat is wezenlijk.
Daar gaat het om.
Een van de Sadduceeën mompelt nog: dat hebt U mooi gezegd, en dan schuifelen ze weg.

Een paar dagen later zal Jezus aan den lijve ondervinden dat het waar is wat Hij heeft gezegd.
Hij wordt dan beschuldigd van opruiing, een terroristische aanslag op de tempel zou hij hebben voorbereid, en Hij wordt vermoord na een proces dat rammelt. Gekruisigd wordt Hij. 
 
En dan, dàn doet God Hem opstaan uit de dood.
Hij ís een God van levenden.
Hij IS.
Voor altijd en immer. We mogen Jezus geloven!

Een paar jaar geleden hadden we reuring in het kerkelijk kippenhok omdat een dominee zei: 'God bestaat niet. Maar Hij werkt wel. Hij doet wel dingen'.
Uiteindelijk bleek het meer een taalkundige kwestie te zijn dan iets anders.
God bestaat misschien niet zoals u en ik bestaan, - wij doen dat voorlopig ook maar op beperkte schaal - dus goed, dat is dan ook niet te vergelijken - , maar Hij IS wel. En Hij IS er.
Hij is er ook voor ons.
Uit de ontmoeting van Mozes met de Levende blijkt dat al.
 
Even een beetje taal. Dat is hier belangrijk.
In het Hebreeuws en het Grieks wordt het werkwoord zijn nauwelijks gebruikt.
In elk geval veel minder dan in het Nederlands.
Daar kan ik wel een uurtje college over geven, maar daarvoor zijn wij hier niet bijelkaar gekomen.
 
Toch gaat het hier om iets wezenlijks, want er gebeurt iets nieuws.
Abraham en de zijnen kenden de Heer aanvankelijk alleen als de Allerhoogste, en de Almachtige, maar nu krijgt Hij een Naam. Ik Ben.
Een Naam en een titel.
Zo mag je over Hem spreken, en zo mag je tót Hem spreken. En dàt schept nabijheid.
 
Het is altijd lastig communiceren als je iemands naam niet weet. 'Eh…' en 'hé' zijn niet comme il faut, mevrouw of mijnheer niet steeds gepast.
Ik onthoud zelf gezichten beter dan namen, dus ik ken het probleem.
 
Wanneer iemand je zijn of haar naam noemt is dat als een uitgestoken hand, het is een uitnodiging om met elkaar om te gaan. Als je weet hoe je iemand kunt aanspreken, doe je dat ook makkelijker.
 
God legt in het verhaal van vanmorgen Zijn Naam in onze mond. Wij mogen Hem aanspreken. Hoe?
Ik Ben.
Letterlijk vertaald: Ik Ben van Wie geldt: (dat) Ik Ben.
In vers 12 en vers 14 wordt de eerste persoon enkelvoud van het werkwoord zijn gebruikt.
Dat geeft dan een heel sterk accent. Uitroeptekens!
In vers 12 zegt de Heer al tegen Mozes: Ik Ben met je. Met deze werkwoordsvorm.
Vreemd.
Normaal zou het zijn om te zeggen: Ik met je.
Ik God van Abraham, God van Izaäk en God van Jacob.
Zo stelt Hij Zich aan Mozes voor in vers 6.
 
Vanuit de openbaring van de Naam, twee verzen verder, begrijpen wij nu, dat je al in vers 12 moet lezen: Ik Ben (is) met je.
Hij-Die-Is mag door ons worden aangesproken, want Hij is Aanwezig, Hij is er voor ons.
Door Zijn Naam te openbaren inviteert Hij ons om met Hem op weg te gaan, om met Hem te leven.
 
Hij laat ons in Zijn bestaan toe, en hoopt dat wij Hem in ons leven willen dienen en liefhebben.
Op een warme en directe manier. Intens!
 
Als kind las ik het boek Zuster Luc, verfilmd als A Nuns story. Een paar regels daarin hebben mij altijd zeer getroffen: zuster Luc is operatiezuster, en kan niet altijd in de kapel zijn voor de communie. Dan komt de priester later langs de operatiekamer, de zuster knielt op de drempel, ontvangt de communie, en zegt in zichzelf: Hij is in mij en ik ben in Hem.
Daarna gaat zij verder met haar taak.
 
Hij is in mij en ik ben in Hem.
 
Zo mag het voor ons ook zijn.
Dat mogen wij dagelijks zeggen bij het opstaan.
Om Jezus, en in en door Zijn Geest.
 
 
Deze voor ons nu laatste zondag[1] van het kerkelijk jaar oogsten wij alle vruchten van het afgelopen jaar. Van Kerstfeest tot Pasen, vanuit de Opstanding, Hemelvaart en het Pinksterfeest wordt ons geloof en ons leven gevoed en verrijkt, rijpen de vruchten van de Geest in ons leven.
 
Zo mogen wij steeds nauwer in contact komen met de Levende.
Zo mag Hij steeds meer Aanwezig zijn in ons leven.
En dat blijft zo, over de grenzen van de dood heen.
 
Daarom brengen wij straks onze doden voor Zijn aangezicht, en dan zijn wij even heel dicht bij elkaar, omdat zij en wij in Hem zijn, en Hij in ons.
Hier en nu. En dat is goed.
 
Maar het gaat niet alleen om het hier en nu.
Het gaat ook om onze plaats in de wereld, en om de mensen om ons heen.
 
Als wij 'in Hem' zijn, schrijft Johannes, dan is dat aan ons te zien, omdat wij leven zoals Jezus.
 
Dan maken onze handel en wandel reclame voor Hem.
Zo zegt Johannes dat: Wie Zijn woord houdt, waarlijk, in haar of hem is de liefde van God volmaakt geworden.
 
Dat is iets om naar te streven.
En nee, dat gaat onze krachten niet te boven, want God is met ons. Hoe moeilijk de taak ook mag zijn.
De Geest van God laat ons nooit alleen. Zij ís er. Zij is Aanwezig.
Misschien zeg je: ik ben bang.
Maar dan zegt Zij: Ik Ben met je.
Misschien zeg je: ik ben zo alleen.
Zij zegt: Ik Ben bij je, alle dagen van je leven.
Tot in eeuwigheid.
Daar mogen wij op vertrouwen.
Amen!

Muziek
 
Alles wat wij hebben, hebben wij van God gekregen,
om  door  te geven, om met velen te delen
en er zo dubbel van te genieten.
Ook nu en hier kunnen we gestalte geven aan dat delen:   in de collecte        
 
Na het gebed over de gaven zingen wij: Lied 730 NLB Dan kunnen wij ook een kaarsje opsteken.
 
Collecte

Gebed over de gaven
 
Heer God, wat wij hebben verdiend, wat wij hebben gekregen, is uit Uw genade.
Daarom kunt U er over beschikken, zoals U kunt beschikken over onze tijd, liefde en aandacht.
Wijs ons in dit alles de weg. Om Jezus’ wil… Amen.