Voor eerdere diensten klik hier:
Vesper
voor zondag 13 na Trinitatis 9-9-2017
in de Lutherse kerk te Zeist
Orgelspel
Afkondigingen en aansteken van de kaarsen.
Stilte
Lofprijzing:
Om Uw Genade willen wij Uw lof zingen.
Om Uw Schepping willen wij U danken.
Om Uw liefde willen wij U beminnen.
Om Uw goedheid prijzen wij Uw Naam:
Psalm 105: 1 en 18
Niet alleen de lofzang past ons, maar ook is het goed
om als de avond gaat vallen samen te luisteren
naar wat God ons te zeggen
heeft.
Laten wij lied 722:3 zingen als gebed om de Heilige
Geest.
Lezing en korte uitleg.
Hoor!
Luister!
Genade zij u en vrede van God onze Vader en
van Jezus Christus, onze
Heer, door de Heilige
Geest!
Hoor! Luister!
Dat is een gebod!
Het eerste gebod, zegt Jezus.
Het staat in de gebiedende
wijs.
Shema’ Jizraëel. Adonai Elohenoe, Adonai Echad.
Luister, Israël! De Heer onze God, de Heer is Uniek!
(Deut. 5:1
en 6:4)
Luister, daar begint
het allemaal mee.
Al in een begin, niet het absolute begin, als
dat er ooit was, want daar hadden wij niets mee te maken,
maar: in een begin, - zo start ons verhaal van hemel,
zee
en aarde, dieren en mensen,
- in een begin riep God iets!
Hij riep: “Laat
er licht zijn!” Er moet licht zijn! En omdat Hij
het zei, omdat Hij
het riep in die woeste
chaos, die alles bedekte waar wij
mee te maken zouden krijgen, daarom wás
het er. Bestond het.
Als God spreekt,
komt er iets tot stand.
Op de voorkant van de nieuwe Bijbelvertaling stond het al afgebeeld. (En ik
meen dat Willem Barnard dat prachtig onder woorden heeft gebracht.
God riep het Oor, en het werd Licht.
Een taalgrapje is dat ‘Oor’ het Hebreeuwse woord voor Licht is.)
Voordat er zelfs maar licht is, is
er een Stem die
roept. Een Stem
die roept om gehoord
te worden. Een Stem
die roept om gehoorzaamd
te worden. En het gebeurt!
En dan nemen we even een heel grote stap van het eerste ontstaan van onze
wereld, onze werkelijkheid, naar het aarzelend ontstaan
van het volk Israël. Na de uittocht.
Op de berg, waar Mozes namens dat volk-in-wording, namens die slaven,
die misschien nog maar vaag iets wisten van de God van hun voorvaderen, op die berg waar Mozes
was opgeroepen
om te horen wat er van
hen verwacht werd, daar was het eerste wat de Heilige
liet zeggen: Luister, Israël!
Dàt was een gebod. Luister!
En waarom moesten ze luisteren? Wat viel er te horen? Dit: “De Heer, jullie God, is Uniek.” Hij is Enig in Zijn
soort. De Heer is Een,
vertalen we, alsof het over een rekensommetje gaat. Alsof Hij niet alomvattend is en ongelooflijk veelzijdig. Daar gaat het niet om. Het nieuwe,
het bijzondere, dat waar het om gaat, is: deze God,
deze Heer, is Uniek. Niet te vergelijken
met al die goden die ze daar in Egypte hadden leren kennen. Niet
te vergelijken
met al die goden die Abraham, en Izaäk en Jacob onderweg hadden gekend
in de lange tocht van Ur (Z.O. Irak) via het land dat Abraham beloofd werd voor
later, naar Egypte…
God de Heer. Schepper van Hemel
en Aarde,
van alles wat we zien, en van alles wat we niet kunnen zien. Dat
is Hij ook! En toch houdt Hij
Zich actief bezig met mensen.
Luister, Israël.
Daar begint het mee, voor het
volk
dat op weg is naar het Beloofde
Land. En als je luistert,
als je werkelijk luistert, dan valt alles op zijn plaats. Als je
echt luistert, dan zul
je vanzelf niet anders willen dan de Heer
je God van harte liefhebben,
met heel je ziel, en met heel je kunnen…
Vroeger leerden wij te spreken over de Wet, de 10 Geboden. Alsof er staat:
je moet
en je zult
en je moet
en je mag verder niets. Nu lezen mensen het Hebreeuws met nieuwe
ogen, en we ontdekten
dat we beter kunnen spreken van de Tien Levenswoorden. Woorden
die het leven, het samenleven,
mogelijk maken.
Luister! Dat is inderdaad
een gebod. Luister!
Wanneer je wilt dat een man echt hoort wat je wilt vertellen, dan weet
je als vrouw, dat je dan met nadruk moet zeggen: Let op, dit is belangrijk
voor me, ik wil dat je hier naar luistert. Zo is dit ook het bevel dat aan alles vooraf gaat. Luister!
Luister goed…
………………………………………………………………………………………….
En dan zijn er nog twee geboden. De sabbat moet je heilig zijn. Dat is de eerste.
En dat is niet in het belang van God, dat is niet de enige dag waarop Hij
naar ons luistert, of
waarop Hij tot ons spreekt.
Maar Hij wil om te beginnen dat wij, na zes dagen hard werken, een dag vrij
hebben, om op ons gemak met Hem
om te gaan. Dat is in óns belang. In onze 24uurs economie wordt dat
vergeten. En dat gaat ons zuur opbreken.
Mensen raken namelijk niet alleen God
kwijt, maar ook zichzelf, als ze alleen maar werken en werken
en werken.
Het volk
dat in Egypte slaaf was, wordt dus in meer dan een
opzicht vrij gemaakt.
Het krijgt vrije tijd.
Ongehoord in die situatie! En het volgende gebod is: Eer
je vader en je moeder, dan zal het je goed gaan in het Beloofde
Land. Letterlijk staat
er: Zie hen als gewichtige
mensen. Belangrijke
mensen. Van hen kun je namelijk nog wat leren. Respect dus! Waarom is dàt zo belangrijk,
dat dit in de gebiedende wijs
moet? Het ‘waarom’ is iets wat het volk in de loop van de
geschiedenis leert. Namelijk: dat God
Zich niet opstelt
als de Grote Baas, maar dat Hij, soms Zij,
Zich door de mensen laat
leren kennen als de Vader,
de Moeder.
‘Onze Vader’, leert Jezus
ons zeggen. De vader en
moeder zijn – tot Jezus
in ons leven komt, het
beeld van God in ons
midden. Vandaar, dat het zo belangrijk is. Een hele verantwoordelijkheid
dus: daarnaar te leven.
Je daarvan bewust
te zijn. Dat respect is het cement van de samenleving, zowel voor de ouders
als voor de kinderen. En al die andere regels, die vloeien
gewoon voort uit die liefde voor God… omdat Hij
zo goed is.
Dan is het ook niet vreemd dat de Heilige verwacht dat we onze naaste
zullen liefhebben als onszelf. Dat spreekt
vanzelf, als je God liefhebt,
als je luistert naar die Stem…
Dat gold voor het volk Israël, en Jezus leert ook ons zó te leven, zó te denken, zó te danken.
Want wij maken deel uit van de volgende stap
van die ontwikkeling
van de schepping van onze wereld. De toekomst ligt in onze handen… Heb God
en je naaste lief met al wat je hebt
en kunt… dat is het
begin…
Luister goed: ik lees
u uit Marcus: 12: 28-34 waar Jezus
de mensen allerlei verhalen vertelt om God
dichterbij hun alledaagse leven te brengen. Maar waren er mensen gekomen uit de
chique priesterstand, die Hem
op woorden wilden vangen, zodat ze Hem
het spreken onmogelijk
konden maken. Hij gaf hen lik
op stuk. Ik lees:
28. Een van de klerken van de Wet die er bij was komen staan
toen hij
hen hoorde debatteren, vroeg Jezus, omdat hij zag dat Hij hen prima antwoord gaf: ‘Welk
gebod komt vóór alle
andere?’
29. Jezus antwoordde: “Vooraf
gaat: ‘Hoor, Israël, de Heer
onze God, de Heer
is EEN!
30. En: Je
zult de Heer je God
liefhebben met heel je hart en met heel je ziel’ en met heel je verstand
‘en met heel je kunnen’.
31. Het volgende is dit: ‘Je
zult je naaste liefhebben als jezelf.’ Geen ànder gebod
is belangrijker dan deze
(twee).”
32. De klerk
van de Wet zei tegen Hem:
‘Goed zo, Meester,
het is waar wat U
zegt: ‘Een is Hij en er
is geen ander naast Hem.’
33. En het: ‘Hem liefhebben
met je hele hart en je hele verstand
en met al wat je kunt’
en het ‘liefhebben van je naaste zoals jezelf’
dat stelt heel
wat meer voor
dan alle grote brandoffers en gewone
offers.
34. En Jezus, die zag dat hij
met gevoel geantwoord had, zei tegen hem: “Niet ver ben je van het koninkrijk
van God”.
En niemand waagde het meer Hem
te ondervragen…
Moment van stilte
Orgelmuziek:
Flor
Peeters: Méditation (Overweging) uit zijn Intieme Stonden Op.17
Voorbeden
Lieve God, wij danken
U dat U
om mensen geeft. Heel onze
aarde
is maar een stofje in de Melkweg, die een vlekje is in het
zichtbare heelal.
Toch bent U hier aanwezig,
en kent U
ieder van ons, bent U met ieder
van ons begaan, en weet
U wat ons bezig
houdt, wat onze zorgen zijn. Wij roepen tot U om hulp voor al die mensen die in nood zijn door de
grote natuurrampen, die in Azië, in de Cariben, Mexico en de VS plaats
vinden en nog onderweg zijn. Help ook ons om te doen
wat we kunnen, in aandacht,
liefde, geld en gebed.
Psalm
145b
Goede God, wij danken U
voor Uw Stem
die ons roept, die ons oproept om naar Uw
Woord te luisteren. Help
ons om door Uw Geest
en Haar gaven te groeien
in geloof en liefde, in energie en volharding,
zodat wij mensen worden naar Uw beeld en gelijkenis, zoals Jezus ons voordeed.
Psalm
145b
Trouwe God,
wij danken U voor Uw Liefde tot op het kruis, Uw
Liefde die wij in Jezus
leren kennen, door Uw Geest
en Haar gaven in ons midden, in ons leven…
Hoor ons als wij U danken
voor de vreugdevolle
momenten in ons leven! Wij danken
en bidden U voor
pastor Lotterman en zijn vrouw, die vandaag mogen vieren
dat ze 40 jaar getrouwd zijn! Maar wij bidden
U ook voor onze koster
en zijn vrouw. Teun Lekkerkerker is deze week geopereerd, en wij leggen
zijn leven in Uw
liefdevolle handen. Ook voor de artsen en verplegenden bidden wij U.
Psalm 145b
In de stilte van dit moment bidden voor onze geliefden, voor alles wat
weegt op onze ziel…
…
En met Jezus durven
wij dankbaar bidden:
Onze Vader, die in de hemel zijt,
Uw Naam worde geheiligd.
Uw Rijk kome.
Uw wil geschiede, op aarde zoals in de hemel.
Geef ons heden ons dagelijks brood,
En vergeef ons onze schulden,
Zoals wij aan anderen hun schuld vergeven.
En leid ons niet in verzoeking
Maar verlos ons van het kwade
Slotlied 814.
Zegen:
Gods zegen draagt ons door dood en doop heen
naar het leven in eeuwigheid.
Gods Geest
geeft ons de woorden van eeuwig leven in de mond, en de moed in ons hart om die
te spreken.
Gods geliefde Zoon
gaat aan onze zij, wanneer we hier vandaan gaan.
†
Zo zijn
we dan gezegende mensen,
in de Naam van de Vader
en de Zoon en de Heilige
Geest.
Amen
Collecte bij de uitgang
Orgelmuziek. Festival Voluntary Op.87 ook van Flor Peeters