Voor eerdere diensten klik hier:

Pinksterfeest 15 mei 2016 Lutherse kerk te Zeist
organist: Elzien de Groot
zang: Anneke van Steenwijk
voorg.: Gea Voerman – van Haselen

Na de afkondigingen en voorspel wordt voor ons gezongen: 670: 1 en 7

Kom Schepper God, o Heilge Geest, daal in de mensenharten neer, zij zijn Uw schepselen geweest, herschep hen in genade, Heer.

Lof zij de Vader, lof de Heer die uit de dood is opgestaan,
de Trooster ook zij lof en eer en heerlijkheid van nu voortaan.

Wij zijn hier aanwezig in de Naam van de Vader en de Zoon en de Heilige Geest.    
Amen

Onze Hulp is in de Naam van de Heer    
die hemel en aarde gemaakt heeft.

Lieve God,
wij staan voor U met lege handen,
met gebroken harten,
als wij denken aan deze wereld,
en aan onze rol daarin.
Maar wij vertrouwen op Uw Woord,
en vragen daarom, ondanks ons tekort schieten:

Heer, vergeef ons al wat wij misdeden,
en laat ons weer in vrede leven.
Amen.

Zo lief had God deze wereld, dat Hij Zijn enige Zoon gegeven heeft, opdat ieder die in Hem gelooft aan het verderf ontkomt, en eeuwig leven mag hebben.

Introïtus:
Antifoon 668 1 voorzang, 2 allen

Genesis 1:1-2 Bij een begin schiep God de hemel en de aarde. Maar de aarde was woest en warrig, en duisternis lag bovenop de afgrond, doch de Geest Gods zweefde boven de wateren
Antifoon


Laten we de Heer aanroepen om ontferming met de nood van deze wereld, - die zo is groot! -
maar laten wij dan ook Zijn Naam prijzen, omdat er aan Zijn barmhartigheid geen einde komt!





Zondagsgebed
Neem nu, Geest,
liefdevolle Trooster van wie bedroefd zijn,
neem nu met Uw macht intrek diep in ons hart.
Woon in de donkere hoeken van dat huis
en verblijd het met Uw stralend licht,
door Jezus Christus, onze Heer. Amen.

Lezing Oude Testament: Joël 2: 21 – 3:2
Joël is een van de zogenaamde kleine profeten, en dat slaat dan niet op zijn gestalte, of om het belang van wat hij zegt, het slaat vooral op de lengte van de tekst die is overgeleverd. Het land heeft vreselijk te lijden gehad van sprinkhanenplagen, nooit was het zo erg, er is een hongersnood, en een deel van het volk ervaart dit als een straf van God. De profeet roept hen dan ook op tot bekering! Maar dan ook ècht, van binnen uit. Laten ze een vasten uitroepen, laat de hele gemeente, van jong tot oud, zich heiligen, niemand uitgezonderd. En God heeft dan medelijden, Hij is genadig, en laat de profeet zeggen:

21. Land, je hoeft niet bang te zijn: spring een gat in de lucht, wees juist blij, want de Aanwezige gaat grote dingen doen.
22. Jullie hoeven niet bang te zijn, vee van het veld, want weiden vol jong, màls gras ontkiemen in de woestenij, en fruitbomen dragen hun vrucht, vijg en wilde wijnstok geven hun beste krachten. 
23. En, mensen van Sion, spring een gat in de lucht, wees blij om de Aanwezige, jullie God! Want als genadegaven zal Hij herfstregen geven…       
Ja, Hij zal voor jullie zware regenbuien doen neerplenzen in herfst en winter, precies op tijd.
24. Dan zullen de dorsplaatsen vól liggen met graankorrels, en lopen de wijnpersen over van most en pasgeperste olie!
25. En dan zal Ik jullie de jaren vergoeden waarin de veelvraat, de vleugelaar en de vernietiger en de kaalscheerder hebben gevreten; (allemaal namen voor verschillende soorten sprinkhanen)…
Mijn grote rijkdommen zijn het waarmee Ik jullie vergoeden zal.
26. Ja, jullie zullen zeker te eten hebben, en plechtig de Naam prijzen van de Aanwezige, jullie God, die bewonderenswaardig voor jullie bezig zal zijn.
Mijn volk zal in eeuwigheid niet voor schut staan!
27. Ik ben (de) Aanwezig(e), jullie God, verder is er geen, en Mijn volk zal in eeuwigheid niet voor schut staan!
3:1 En wat gebeurt er: daarna giet Ik Mijn Geest uit over alle levende wezens, zodat jullie zonen en dochters Gods wil verkondigen (=profeteren), en jullie bejaarden (goddelijke) dromen dromen, jullie elite aan jonge mannen visioenen zien…
2. En ook over de dienstknechten en dienstmeisjes giet Ik Mijn Geest uit in die dagen.

Ons
Lied echoot de lezing: we zingen lied 678: 1, 2 samen, 4 (Anneke), 5 en 9 weer samen
 


Epistellezing:
Handelingen 2: 1 – 21 NBV
Na de Hemelvaart waren de leerlingen van de Heer, en Zijn familie, steeds bij elkaar, en ze loofden God, baden, en leefden in blijde verwachting… Op het Wekenfeest, het feest van de eerstelingen van de oogst van landbouw en fruitteelt, is Jeruzalem weer vol pelgrims, die naar de tempel komen. We lezen:

1   Toen de dag van het Pinksterfeest aanbrak waren ze allen bij elkaar.
2  Plotseling klonk er uit de hemel een geluid als van een hevige
windvlaag, dat het huis waar ze zich bevonden geheel vulde.
3  Er verschenen aan hen een soort vlammen, die zich als vuurtongen verspreidden en zich op ieder van hen neerzetten,
4  en allen werden
vervuld van heilige Geest en begonnen op luide toon te spreken in vreemde talen, zoals hun door de Geest werd ingegeven.

5  In
Jeruzalem woonden destijds vrome Joden, die afkomstig waren uit ieder volk op aarde.
6  Toen het geluid weerklonk, dromden ze samen en ze raakten geheel in
verwarring omdat ieder de apostelen en de andere leerlingen in zijn eigen taal hoorde spreken.
7  Ze waren
buiten zichzelf van verbazing en zeiden: ‘Het zijn toch allemaal Galileeërs die daar spreken?
8  Hoe kan het dan dat wij hen allemaal in onze eigen moedertaal horen?
9 
Parten, Meden en Elamieten, inwoners van Mesopotamië, Judea en Kappadocië, mensen uit Pontus en Asia,
10 
Frygië en Pamfylië, Egypte en de omgeving van Cyrene in Libië, en ook Joden uit Rome die zich hier gevestigd hebben,
11  Joden en proselieten, mensen uit
Kreta en Arabië – wij allen horen hen in onze eigen taal spreken over Gods grote daden.


De psalmist getuigt: Zend Uw adem, en zij worden geschapen, zo geeft U de aarde een nieuw gelaat. (psalm 104:30) (adem = ruach = Geest) HALLELUJA!


Wij zingen in beurtzang lied 689.


Het Heilig Evangelie staat geschreven bij: Johannes 20: 19-23 (gemeente staat op)

Het is de eerste Paasdag… de allereerste…

19 Op de avond van die eerste dag van de week waren de leerlingen bij elkaar.       Daar komt Jezus, hoewel de deur op slot was uit vrees voor de Joden.
Hij kwam in hun midden staan en zei: `Vrede!'
      
20 Na deze groet toonde Hij hun Zijn handen en Zijn zijde. Vreugde vervulde de leerlingen toen ze de Heer zagen.
21 `Vrede', zei Jezus nogmaals. `Zoals de Vader Mij gezonden heeft, zo zend Ik jullie.'

22 Na deze woorden ademde Hij over hen. `Ontvang Heilige Geest', zei Hij.
23 `Als jullie iemand zijn zonden vergeven, dan zijn ze ook vergeven; als jullie ze niet vergeven, dàn blijven ze behouden.'

Zalig die het Woord van God horen en er gehoor aan geven!


Credo
: In antwoord op Gods Woord willen wij samen ons geloof belijden:

In antwoord op Gods woord willen wij samen ons geloof belijden:

Wij geloven in God, de Almachtige,
               Schepper van hemel en aarde.

Vader van mensen,
       Moeder van kinderen, Die ons welzijn zoekt.

Broeder en leraar, in Jezus mens geworden
       om ons leven te delen en te redden,
om voor ons te sterven op het kruis en op te staan,
om een eind te maken aan alle zinloosheid
       van het bestaan.

Geest en inspirator, bijstand en kracht,
       voor allen die in God geloven willen.

Daarom durven wij geloven in Liefde en Trouw,
in warmte en vergeving, in doop en opstanding,
in heden en toekomst.
Voor onszelf, en voor elkaar.
Amen.

Preek
Genade zij u en vrede van God onze Vader en van Jezus Christus, onze Heer, door de Heilige Geest.

Lieve vrienden en vriendinnen, zusters en broeders

Pinksteren laat zien hoe Gods beloften waar worden, en dat de Geest waait waar Zij wíl…
waar God wil.
De Geest is geen làte uitvinding van theologen, maar Zij was er al vanaf het allereerste begin van onze leefwereld.
God schiep hemel en aarde… en hoe deed Hij dat?
Volgens sommigen vooral door orde te scheppen in wat er al was.
Dat betekent niet dat God het heelal niet al eerder had gemaakt, daar mogen wij rustig van uitgaan. Dat doe ik ook.
Maar het verhaal waar wij mee te maken hebben begint in het Hebreeuws met:
bereshiet.     tywrb
En dat betekent niet: In den beginne, zoals al eeuwen hier wordt vertaald, maar het betekent: bij een begin… Ook Johannes begint zijn evangelie (in het Grieks) met: en archij, n rc   bij een begin…
Johannes heeft zorgvuldiger gelezen en gehoord dan de vertalers die later kwamen, en niet uit dezelfde traditie stamden.
(Nu màg je wel hét vertalen als het slaat op een heel bekend gegeven, (als er maar één bakker in het hele dorp is hoef je er geen lidwoord voor te zetten in het Grieks want dan weet iedereen over wie je het hebt), maar aangezien het begin van onze wereld in nevelen is gehuld, nog steeds, al hebben we wel onze vermoedens, is het nogal arrogant om te denken dat wij weten waar we het over hebben.)
Maar de zanger van het Lied van deze Schepping geeft ook wel aanleiding om het scheppen van de scheppingsorde voorop te zetten. We hoorden:
Bij een begin schiep God de hemel en de aarde. Maar de aarde was woest en warrig, en duisternis lag bovenop de afgrond, doch de Geest Gods zweefde boven de wateren
Gods Geest hield de onrustige watermassa’s en de duistere afgrond in bedwang door aanwezig te zijn.
En aanwezig zijn is nét de essentie van Godzelf.
Ik ben aanwezig, de Aanwezige, zegt Hij tegen Mozes, dàt is voor jullie Mijn Naam.
Zo mogen jullie Mij aanspreken.
De Geest was bij dat scheppen niet alleen aanwezig, Ze was actief bezig, Ze zweefde heen en weer om ongewenste activiteiten van het nog wat ongeordende onder de duim te houden.
Zó kon God licht gaan maken, ja, licht en duister van elkaar scheiden, dag en nacht, nat en droog, hemel en aarde
Maar, ik geloof en belijd zeker dat al wat bestaat op de een of andere manier uit Gods Hand is gekomen, door Zijn wil is ontstaan.
En dat de Heilige Geest in het hart van het scheppingsproces een essentiële rol speelde.

Ruach, vrouwelijk overigens in het Hebreeuws, dat is wind en adem en geest en alles wat van Godswege leven geeft.

Als je er over doordenkt, vinden we in die tweede zin van de bijbel al het Evangelie: de Blijde Boodschap dat Gods Levensgeest alles wat dood en donker is in bedwang houdt. Zij is sterker. Schept.

Kijk, dat zijn van die kleine juweeltjes in de bijbel waar je blij van wordt, als je die ziet.

Wanneer God Zelf Adam en Eva heeft gekleid, blaast Hij ze Zijn levensadem in. Zijn Ruach.
Wij ervaren dat als het toppunt van de schepping.
Nu kan de mensheid gaan leven!
Nu kan de mensheid ook een relatie aangaan met de Schepper, met hun God. Ze spreken elkaar.
Hij is Aanwezig, dat hoeft Hij ze niet te vertellen, want ze ervaren Zijn (Haar) Aanwezigheid dagelijks. Totdat…

Totdat ze eigenwijs worden, en opeens niet meer  God als centrum van hun bestaan ervaren, maar het eigen ik.
De mensen keken niet meer met Gods ogen naar hun omgeving, maar met hun eigen ogen.
En dàn grijp je naar wat niet voor jou bedoeld is.
Dat verstoort de verhoudingen.

Duizenden jaren ellende volgen, maar God wil nog steeds orde scheppen. Dat belooft Hij. Het komt.
Maar eerst moeten de verhoudingen hersteld worden tussen God en mensen.
Hij heeft er alles voor over, God zet alles op het spel. In Jezus deelt Hij ons mensenbestaan.
In Jezus overwint Hij op het kruis dood en kwaad, in pijn en moeite.

Voor ons is dat niet voor te stellen!

Maar op de Paasmorgen staat Jezus op als overwinnaar. Jezus leeft een nieuw leven, een nieuw bestaan. Eerste van de nieuwe mensheid.
Hij is Mens van God. God en Mens. Gloednieuw!

Die avond, zo vertelt Johannes het, die ons het gebeurde niet verhaalt als geschiedenisles, maar die ons verhaalt wat het betekent, die avond blaast Jezus, blaast God, Heilige Geest in de leerlingen, in de apostelen, de gezanten, die deze Blijde Boodschap moeten en mogen gaan verkondigen.
Bij Johannes vallen Pasen en Pinksteren op één dag, omdat ze in zijn optiek wezenlijk bij elkaar horen. En in zijn relaas horen we de herschepping van de leerlingen als nieuwe mensen rijmen op de schepping van de mensheid als geheel
Bij een begin

Het is een intiem gebeuren, een stil geschieden.
Terwijl Lucas ons eerder herinnert aan de inwijding van de tempel van Salomo, waar, als God daar intrek neemt, Zijn Heerlijkheid het huis vult zó dat horen en zien je vergaat
De mensen komen er op af, uit heel Jeruzalem, uit heel de bekende wereld, en ze horen de leerlingen spreken over de grote daden van God.
En daar gaat het om…
Dat de mensen weer horen van Gods grote daden, dat ze horen hoe Hij opkomt voor mensen, hoe Hij in Jezus Zijn beloften heeft vervuld… en ja! ze zien het en horen het, hoe de profetie aan Joël is vervuld in gewone mensen, die nu zelf profeteren, die Gods daden verkondigen, Gods wil bekend maken aan heel de eigen wereld.
Vergelijk het maar met heel de Europese Unie.

U hoorde ze in de lezing:
Parten, Meden en Elamieten, inwoners van Mesopotamië, Judea en Kappadocië, mensen uit Pontus en Asia enzovoort.
Oude vijanden woonden op veel van die plaatsen, nu wonen er overal Joden en mensen die met hen sympathiseren.
Gods volk is, onder druk van de omstandigheden, uitgewaaierd over heel de bekende wereld.
En in hen en door hen heeft God Zijn grote Naam over heel die aarde uitgeschreven.

17 volksgroepen worden er genoemd, en 17 is de getalswaarde van Gods grote Naam: Ik ben er.
Ik ben Aanwezig. U weet dat wel.
God is overal aanwezig, waar mensen zijn.
Via Joël zei Hij: dan giet Ik Mijn Geest uit over alle levende wezens, zodat jullie zonen en dochters Gods wil verkondigen (=profeteren), en jullie bejaarden (goddelijke) dromen dromen, jullie elite aan jonge mannen visioenen zien…
En ook over de dienstknechten en dienstmeisjes giet Ik Mijn Geest uit in die dagen.

Alles wordt anders, alles wordt op zijn  kop gezet, als God Zich ermee bemoeit.
Onze kinderen vertellen ons wat God van ons wil, niet de volwassenen, niet voorgangers, de bejaarden mogen creatieve dromen hebben, en de jongeren, die toch normaal  één en al dadendrang zijn, zien visioenen van Gods nieuwe mogelijkheden. En niet alleen Gods volk, maar ook de laten we maar zeggen: tweederangs burgers, de arbeiders, de slaven zelfs, mogen volop meedoen.

‘Dat gebeurt aan ons vandaag’, zongen we.
Want ook voor ons geldt nu die belofte.
Ook wij mogen volop meegenieten van de vrucht van Jezus’ offer, en van de Geest Gods die ieder van ons wil aanspreken als Gods geliefde kind.

Deze wereld omgekeerd, dat is genade en Goddelijke humor. Wie dacht iets voor te stellen is in Gods ogen niets meer maar ook niets minder dan een ander, en wie denkt nergens voor te deugen, of tóch niet helemaal mee te tellen, die staat vooraan en ziet Gods stralende glimlach.

Wij allen mogen, zoals we hier zijn, delen in die liefdevolle Geest van God, en wonderbaarlijke dingen met elkaar delen. Wij mogen vertellen van Gods liefde en genade, voor de anderen en ook net zo goed voor onszelf.
Halleluja, laat de Geest maar waaien waar Zij wil!
Aan ons hoeft het niet te liggen. ;-D Wanneer wij het Haar vragen komt Ze al.
Amen! Ja, dàt is waar. :-D Kom, Heilige Geest, Kom!

Muziek: orgel en zang: 

Komt laat ons deze dag met heilig vuur bezingen
en met vernieuwde vreugd, want God deed grote dingen.
Eens gaf de Heilge Geest aan velen heldenmoed.
Bidt dat Zij ons vandaag verlicht met Pinkstergloed.

  pinksterduif

De goede God heeft ons vele gaven geschonken, om ons blij te maken, maar ook om ons de gelegenheid te geven anderen blij te maken, door er van te delen.
Nu kunnen we dat doen in de collecte.
Na het gebed over de gaven zingen wij: 695

Collecten voor: kerk en Kerk in Actie.
In Rwanda verlaten steeds meer jongeren de kerk als zij naar de hoofdstad trekken voor studie of werk. De Presbyteriaanse Kerk wil jongeren bij de kerk betrokken houden. Daarom biedt de kerk jongeren volop de gelegenheid zelf actief te zijn in de kerk en zo meer betrokken te zijn.  Ook helpt de kerk jongeren met een beroepsopleiding of bij het starten van een eigen onderneming, zodat vertrek naar de stad niet nodig is. De opbrengst van de collecte is onder meer bestemd voor studiemateriaal en jongerenactiviteiten voor ruim 600 jongeren.

Gebed over de gaven
Heer God, wat wij hebben verdiend, wat wij hebben gekregen, is uit Uw genade.
Daarom kunt U er over beschikken, zoals U kunt beschikken over onze tijd, liefde en aandacht.
Wijs ons in dit alles steeds de weg. Om Jezus’ wil Amen.

Lied 695: 1 Anneke, 3 allen, 4 Anneke en 5 allen.


Voorbeden
Laten we danken en bidden:
God van heilzame orde en creatieve speelsheid, wij danken U om Uw veelkleurige en taalrijke openbaringen van Uzelf.
Dank U, dat U met iedereen een eigen relatie aan wilt gaan.
Voor iedereen weer anders, zoals het bij ons past.
Kom met Uw Geest, wees onze Vrede, wek onze liefde voor U en voor mensen, voor alle mensen die op onze weg komen.
Dat wij hen bezien met Uw ogen, en aanvoelen met Uw hart.

God van vrede, van shalom, schenk ons die Geest van vrede ook in ons hart, opdat wij vredestichters mogen zijn, en zó de blijde boodschap van Uw liefde voor alle mensen van goede wil doorvertellen in woord èn daad.
Wij bidden U voor de zieken van deze gemeente, in het bijzonder voor Wilma Steinhart, die hier vandaag zo graag had willen zijn, maar ook voor al die andere zieken in ons leven, dat U bij hen bent, dat U hun hand vasthoudt, en hun leven heelt en geneest. 
Wij bidden U voor de jongeren in Rwanda, voor de slachtoffers in Burundi, voor de meisjes en vrouwen die zijn weggevoerd door Boko Haram en Isis, en voor alle slachtoffers van oorlog en geweld.
Breng hen in veiligheid, geef hen Uw vrede, genees hun bestaan. Inspireer hen èn óns tot nieuw leven in Uw Geest.
Dat wij creatief en speels iets van U laten zien aan deze wereld in warrige wanorde en wanhopige woestenijen. Kom, Heilige Geest, kom om Jezus’ wil, die ons in alle talen leerde U Vader te noemen, en breng ons tot elkaar en tot U… zodat U ons vergeven wilt zoals wij zelf anderen vergeven.

Onze Vader, Pater noster, Abbinoe, Vater unser, notre Père, our Father which art in Heaven… wij zegenen Uw Naam…

Het Onze Vader wordt gezongen in het Roemeens…



Ons slotlied is:1016:4 (staande) 

 

Zegen:
 Dat onze tong woorden van liefde zal spreken,
dat onze handen daden van warmte uitstralen,
dat onze ogen schitteren van licht,
dat onze oren gespitst zijn op signalen van gerechtigheid
dat onze voeten zullen gaan op de weg van de vrede.
Daartoe zegene ons de God van Mozes en Joël, Elia en Jezus:      

† De Geest zegent u en Zij behoedt u,
de Aanwezige doet Zijn Aangezicht over u lichten en is u genadig,
de Liefdevolle ziet u aan en geeft u vrede.

Lied 668


De Geest is in ons midden, die ons alles zal uitleggen.
Nu leven we in de volheid van de feesten, volgende week is het de Gouden Zondag Trinitatis, zoals broeder Maarten het uitdrukte.
Daarom zingt Anneke nu het lied van de Drie-Eenheid. In het Italiaans.
(Muziek van Laudario di Cortona (1270-1297)



Hog
e, gezegende Drie-eenheid, glorieuze Drie-eenheid, wonderbaarlijke Eenheid. 
U bent ons 
kostelijk hemelbrood en al wat ons hart begeert.


(En toen was er koffie en veel waardering voor de zangeres en de organist.)