Liturgie
zondag 17 na Trinitatis
2005
te Gorcum in de Lutherse
schuilkerk: In Abrahams schoot.
WIJ ZIJN HIER AANWEZIG IN DE NAAM VAN DE
VADER EN DE ZOON EN DE HEILIGE GEEST.
Amen
ONZE HULP IS IN DE NAAM VAN DE HEER
die hemel en aarde gemaakt heeft.
HEER, WIJ HEBBEN ALS SCHAPEN GEDWAALD,
EN WIJ ZIJN IEDER ONZE EIGEN WEG GEGAAN..
WIJ KONDEN OF WILDEN DE WEG DIE DE WAARHEID IS,
EN HET LEVEN, NIET VOLGEN.....
TOCH SMEKEN WIJ U: LEID
ONS WEER OP HET RECHTE PAD
VERGEEF ONS EN BLIJF ONS BIJ,
OM JEZUS CHRISTUS, ONZE HEER. AMEN
De Almachtige God schenke
ons Zijn genade
AMEN
GOD HIELD ZOVEEL VAN DEZE WERELD, DAT HIJ ZIJN ENIGE ZOON GEGEVEN HEEFT, OPDAT
IEDER DIE IN HEM GELOOFT AAN HET VERDERF ONTKOMT, EN EEUWIG LEVEN HEBBEN MAG.
Ons introïtuslied deze zondag 17 na Trinitatis is psalm 116: 1, 2 en 5
LATEN WE DE HEER AANROEPEN OM ONTFERMING MET DE NOOD VAN DEZE WERELD,
MAAR LATEN WIJ DAN OOK ZIJN NAAM PRIJZEN,
OMDAT ER AAN ZIJN BARMHARTIGHEID GEEN EINDE KOMT.
Zondagsgebed
Goede God, wij danken U, dat er door de tijden heen telkens weer mensen waren, die Uw
boodschap van liefde en van omkering doorgaven.
Wil ook van ons mensen maken, die de mond vol hebben van U, en die het niet
kunnen laten uit Uw liefde te leven en te loven.
Door Jezus Christus, onze Heer. Amen.
We
zingen gezang 245
=
Lied 677
Het Heilig Evangelie staat geschreven bij: Mattheüs 20: 1 – 16
Dit stuk staat in het verlengde van de kindertjes die bij Jezus worden gebracht,
om door Hem gezegend te worden, en van de rijke jongeman, waar iedereen tegenop
keek, maar die niet vrij genoeg was van zijn bezit om de hemel in te komen…
dan zeggen de leerlingen: wij hebben alles voor U opgegeven… en Jezus zegt: De
eersten zullen de laatsten zijn, en omgekeerd.
Met andere woorden: de minst belangrijken hier zijn bij God het meest
belangrijk, en omgekeerd.
Hij illustreert dat dan met de volgende gelijkenis:
1
Het is met het koninkrijk van de hemel als met een landheer die er bij
het ochtendgloren op uittrok om dagloners voor zijn wijngaard te zoeken.
2 Nadat hij met de arbeiders een
dagloon van een denarie overeengekomen was, stuurde hij hen naar zijn wijngaard.
3 Drie uur later trok hij er
opnieuw op uit, en toen hij anderen werkloos op het marktplein zag staan,
4 zei hij ook tegen hen: “Gaan
jullie ook maar naar de wijngaard, de betaling zal rechtvaardig zijn.”
5 En ze gingen erheen. Rond het
middaguur ging hij er nogmaals op uit, en drie uur later weer, en handelde als
tevoren.
6 Toen hij tegen het elfde uur van
de dag nog eens op weg ging, trof hij een groepje dat er nog steeds stond. Hij
vroeg hun: “Waarom staan jullie hier de hele dag zonder werk?”
7 “Niemand wilde ons in dienst
nemen, ”antwoordden ze. Hij zei hun: “Gaan jullie ook maar naar de
wijngaard.”
8 Toen de avond gevallen was, zei
de heer van de wijngaard tegen zijn rentmeester: “Roep de arbeiders bij je en
betaal hun het loon uit. Begin daarbij met de laatsten en eindig met de
eersten.”
9 En zij die er vanaf het elfde uur
waren, kwamen naar voren en kregen ieder een denarie.
10 En toen zij die als eersten
waren gekomen naar voren stapten, dachten ze dat zij wel meer zouden krijgen.
Maar ook zij kregen ieder die ene denarie.
11 Toen ze die in handen hadden,
gingen ze bij de landheer hun beklag doen:
12 “Die laatsten hebben één uur
gewerkt en u behandelt hen zoals u ons behandelt, terwijl wij het onder de
brandende zon de hele dag hebben volgehouden.”
13 Hij gaf een van hen ten
antwoord: “Beste man,
ik behandel je toch niet onrechtvaardig? Je hebt toch ingestemd met het loon van
één denarie?
14 Neem dan aan wat je toekomt en
ga. Ik wil aan die laatsten nu eenmaal hetzelfde betalen als aan jou.
15 Of mag ik met mijn geld niet
doen wat ik wil?
Zet het kwaad bloed dat ik goed ben?”
16 Zo zullen de laatsten de eersten
zijn en de eersten de laatsten.’
ZALIG DIE HET WOORD VAN GOD HOREN
EN ER GEHOOR AAN GEVEN
IN
ANTWOORD OP GODS WOORD WILLEN WIJ ONS GELOOF BELIJDEN:
Wij belijden ons geloof samen met de eerste getuigen van Jezus Christus:
Met Johannes de Doper: Zie hier het lam Gods dat de zonden der wereld
wegdraagt...
Met Andreas: We hebben de Messias
gevonden.
Met Nathanaël: Meester,
U bent de Zoon van God, de koning van Israël...
Met de Samaritanen: Wij weten dat Hij werkelijk de redder der wereld is...
Met Petrus: U bent de Christus, de Zoon van de levende God....
Met Martha: U bent de Christus, de Zoon van God, die in de wereld komt...
Met Thomas: Mijn Heer en Mijn God... Amen.
Preek
GENADE ZIJ U EN VREDE
VAN GOD ONZE VADER EN VAN JEZUS
CHRISTUS, ONZE HEER,
DOOR DE HEILIGE GEEST.
Lieve mensen,
Die Jona is een wat vreemde figuur in de bijbel.
We vinden hem onder de profeten, maar hij wilde helemaal geen profeet wezen, hij
was er waarschijnlijk niet voor opgeleid, en hij was niet geinteresseerd.
En op een dag komt tóch zomaar het woord van God tot hem, en hij wordt op pad
gestuurd naar Ninevé, de hoofdstad van Assyrië, en een schrikbeeld voor de
volken van het Midden-Oosten.
Meer dan Moskou dat was voor ons in de Koude Oorlog.
U kent het verhaal: Jona heeft er geen zin in en gaat de andere kant op, maar de
Aanwezige, zijn en onze God, vist hem uit het diepe water op, en laat hem door
een grote vis op het strand uitspugen, zodat hij wel naar Ninevé móét gaan.
Ninevé is groot, wel drie dagreizen in doorsnee, maar Jona vindt het wel genoeg
als hij één dagreis, een kilometer of 10, 15, de stad in trekt, en daar zijn
boodschap brengt.
Daarna trekt hij zich snel terug. Maar een en ander komt de koning toch ter ore,
en die kondigt een algemene boete- en vastentijd af, en men moet anders gaan
leven.
Dit heeft Jona absoluut niet verwacht – of gewild.
Hij is naar de rand van de stad getrokken om zich daar te verkneukelen in de
ondergang van de vijand. Maar nee, de Aanwezige, de God van Israel, en van de
hele wereld, gooit weer eens roet in het eten.
Hij hàd het kunnen weten: God is goed en genadig, zelfs voor de vijand, dat zul
je altijd zien.
Kennelijk is God een Wezen van een geheel andere orde, voor Jona, en niet Iemand
wiens wegen navolging verdienen. Integendeel.
Dat Ninevé God ter harte kon gaan… onvoorstelbaar, maar kennelijk het geval,
dat betekent voor Jona niet, dat dit voor hem ook een optie zou zijn…
Tja.
Als je dan kijkt naar de houding van de schrijver van de brief aan de gemeente
in Filippi, dan staat die wel dwars op Jona's insteek.
Díe kiest tegen zijn eigen diepste verlangen in voor de dienst aan de naaste.
Bij Christus te zijn is natuurlijk het allermooiste dat je kan overkomen, en hij
verlangt er naar uit de grond van zijn hart, maar dat moet dan nog maar even
wachten. Hij kan nog van dienst zijn.
Dit is een houding die we ook kennen van de boddhisatva’s, de verlosten uit
het boeddhisme, die hun verlossing uit het bestaan uitstellen om de lijdende
mensheid te helpen.
Alles wat mensen aanprijzen in andere godsdiensten, vind je in het Christendom
ook.
;-)
En je hoeft om in deze houding te stappen niet je hele leven een brave borst
geweest te zijn, je kunt altijd instappen.
Paulus was eerst bekend als Saulus, een grote vervolger van de Heer en Diens
leerlingen.
Maar hij is omgekeerd, hij is bekeerd, zoals de Ninevieten zich bekeerden, en
anders gingen leven. Zoals wij dat kunnen.
Het is er nooit te vroeg en nooit te laat voor.
Ik weet niet of er computeraars onder u zijn, die het werk van FLYlady kennen.
Klik maar eens op flylady.net.
Daar worden mensen, die problemen hebben met het huishouden, en met het in orde
brengen van hun werk in het algemeen, geholpen met adviezen. Heel nuttig.
Maar een van de steeds terugkomende zinnen is: je bent niet te laat, je kunt
altijd instappen.
Er is niets mis met je.
En dat geeft een stuk rust en vrijheid.
Dat zelfde doet Jezus in Zijn gelijkenis van de werkers in de wijngaard.
Het gaat niet om sociale rechten, om ongelijke, of àl te gelijke betaling, om
meer of minder zijn, maar om het feit dat alle mensen voor God even belangrijk
zijn, even speciaal.
Zij, die Hem al lang kennen, en heel hun leven voor Hem gewerkt hebben, hebben
al die tijd het voorrecht al gehad Hem in hun leven te kennen en te ontmoeten.
Een voorrecht, waaruit vanzelf het diepe verlangen moet voortkomen om nog méér
voor Hem te doen.
Dat hebben zij, die pas veel later met Hem in aanraking gekomen zijn, allemaal
gemist.
Die rust, die zekerheid, dat aan het eind van de dag de voldoening er zal zijn.
Het dagelijks brood naar lichaam en ziel, het vertrouwen, de liefde.
Wie dat kennen, zijn bevoorrecht.
En van ons wordt dan ook niet de houding van Jona verwacht, maar die van Paulus:
namelijk dat we dit willen delen met mensen om ons heen.
Dat we iets uitstralen van die rust, van die liefde van God die ons draagt en
voortdrijft.
Dat we er over spreken in woorden en daden.
Dat betekent: keuzes maken.
Nu, en iedere dag van ons leven.
We kunnen elke dag instappen, en solliciteren bij de poort van de wijngaard. We
hoeven niet eens te wachten tot de Heer langs komt om te kijken waar we blijven.
Wist u trouwens dat in de Middeleeuwen mensen hun doop vaak uitstelden tot vlak
voor hun dood?
Natuurlijk kwam de dood wel eens onverwacht, en dan had je dikke pech, maar de
gedachte was, dat als je gedoopt was, dan was je van al je zonden verlost en
vrijgesproken, en als je dan meteen dood ging, had je geen kans meer die staat
van genade aan te tasten door te zondigen, en je zou dan zeker meteen naar de
hemel gaan.
Nu, over zulke werkers van het 11de uur had de Heer het zeker niet.
Dit waren werkers van het 12de uur, als u mij toestaat.
Je kunt niet leven zonder risico’s, maar dat hoeft ook niet.
Voor alle werkers is het loon het zelfde: Gods eindeloze liefde. Genade en
goedheid, barmhartigheid en liefde. Leven in eeuwigheid.
Er staat nergens dat de werkers binnen de wijngaard nooit fouten maken.
Maar ze werken wel.
De een valt het zwaarder dan de ander, maar het is niet zonder moeite. Dat mogen
we aannemen.
En dat is niet erg, want wat we zonder moeite verwerven, gaat ons vaak niet zo
erg aan het hart. Tenzij het een cadeau is van een dierbaar iemand.
Dit is dus weer een van die dagen, een van die momenten in ons leven, waarop God
ons een spiegel voorhoudt. Willen we een Jona zijn?
Dat kost niet veel moeite. In het dagelijks leven zijn we misschien al erg
geneigd daar op te lijken.
We zijn er niet dol op, om te getuigen van God in onze werk- en leefomgeving.
Of willen we werken in Gods dienst, en Jezus volgen, zoals Paulus dat deed, en
zoals generaties christenen na hem en voor ons?
We mogen het zeggen. We mogen kiezen.
Het is nooit te laat om mee te doen.
Maar we mogen het niet uitstellen.
De tijd kan vandaag nog om zijn.
De Heer kan vanmiddag nog komen… ;-))
Je weet het maar nooit.
Een ding weten we zeker: we staan er niet en nooit alleen voor.
Jezus’ Geest van ontferming is ook vandaag actief. De Heilige Geest begeleidt
ons, en geeft ons de woorden in de mond die spreken van genade en ontferming,
die vertellen over een God die genadig is en liefdevol, geduldig en trouw, en
tot vergeving bereid.
Laten we dan leven in overeenstemming met het Evangelie van Christus, zodat
iedereen kan zien, dat we één van Geest zijn, en samen voor het geloof in het
Evangelie strijden.
In de Naam van de Vader en de Zoon en de Heilige Geest.
Amen
Muziek
ALLES WAT WIJ HEBBEN , HEBBEN WIJ VAN GOD GEKREGEN,
OM DOOR TE
GEVEN, OM MET VELEN TE DELEN
EN ER ZO VAN TE
GENIETEN.
OOK NU EN HIER KUNNEN WE GESTALTE GEVEN AAN DAT DELEN:
IN DE COLLECTE
Na het gebed over de gaven zingen wij: gezang 480: 1, 2 en 5
Collecte
Gebed over de gaven
Lieve God,
U geeft U zelf aan ons.
Wij bieden U ons eigen leven aan.
Neem het, zoals U ons geld aanneemt.
Dat het dienstig mag zijn voor U.
In de Geest van Jezus - die ons voorging.
Amen.
Gezang
480: 1, 2 en 5 = Lied 823
Laten we danken en bidden:
Lieve God, wij danken U, dat U ons telkens weer roept en lokt tot Uw dienst.
Dat we telkens weer mogen komen, mogen mee doen, telkens weer mogen instappen.
Dat U niet moe van ons wordt, maar bezig blijft ons te inspireren, aan te
moedigen, lief te hebben.
Wij smeken U: ga daar mee door, open onze oren, onze handen, onze harten voor Uw
zaak, voor onze medemensen, en voor heel deze wereld.
Ook voor de mensen, die wij als onze vijanden zien, maar waarvan U zegt: ze
kennen het verschil tussen links en rechts, tussen verdediging en aanval niet
eens. Tussen goed en kwaad…
Dat we zo het thema van deze Vredeszondag: 'samen verder' kunnen beléven!
Schenk ons Uw liefde, zodat we met Uw ogen naar hen kijken, en bevrijd ons zo
van de angst voor de ander.
Lieve God, wij bidden U voor al die mensen, die niet in staat zijn Uw liefde te
leren kennen, Uw oordeel te vernemen, Uw genade te beamen, doordat er geen
mensen gevonden worden die hen er over vertellen.
Voorzover dat op ons pad komt, wil ons moed geven, wijsheid en inzicht. Dan
komen de woorden van Uw Geest vanzelf.
Waar we tekort schieten hierin, vragen we om vergeving, en wij bidden om een
dubbel deel van liefde, voor hen die daardoor moeten lijden.
Dat wij ons nooit meer of beter voelen dan een ander, Heer, schenk ons die
genade.
En wees op die manier ook bij allen die macht en verantwoordelijkheid hebben in
deze wereld.
Voor de overheden van stad en land, kerk en gemeente.
Bij U vergeleken zijn wij allen niet meer dan een vleugje stof, en voor U zijn
wij allen bijzondere mensen, waar U veel van houdt.
Laten we daar aan mogen denken, als onze naaste ons irriteert, als wij met
onszelf niet kunnen leven, als de wereld ons te veel wordt.
Voor alle zieken willen wij U bidden. Voor
En wij smeken U: geef ons allen de kracht en de moed, de inspiratie en de hoop
om verder te gaan op de weg van Hem die ons leerde bidden:
Onze Vader in de hemel,
laat Uw Naam geheiligd worden,
laat Uw Koninkrijk toch komen
en Uw Wil worden gedaan
op aarde zó als in de hemel.
Geef ons steeds weer het brood
dat wij dagelijks behoeven.
Vergeef ons onze schuld,
zoals ook wij vergeven
wie ons iets schuldig was.
En breng ons in beproeving niet,
maar red ons uit de greep
van alle kwaad.
Ons slotlied is gezang 481: 1-3. = Lied 838 Na de zegen, zingen we, in plaats van het ‘Amen’ vers 4
Zegen:
Gods zegen draagt ons door dood en doop heen
naar het leven in eeuwigheid.
Gods Geest geeft ons de woorden van eeuwig leven
in de mond, en de moed in ons hart om die te spreken.
Gods geliefde Zoon gaat aan onze zij, wanneer we
hier vandaan gaan.
Zo zijn we dan gezegende mensen,
in de Naam van de Vader en de Zoon en de Heilige Geest.
Amen
vers:4